ບົດບັນນາທິການ ທີ່ສະທ້ອນເຖິງນະໂຍບາຍ ຂອງລັດຖະບານສະຫະລັດ
ສະຫະລັດໃຫ້ຄຳໝັ້ນໝາຍໄວ້ວ່າຈະບໍ່ທຳການທົດລອງລູກສອນໄຟຕໍ່ຕ້ານດາວທຽມທີ່ສາມາດສ້າງຄວາມເສຍຫາຍຮ້າຍແຮງ ເຮັດໃຫ້ສະຫະລັດກາຍເປັນປະເທດທຳອິດ ທີ່ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝັ້ນໝາຍດັ່ງກ່າວ ນັ້ນຄືຄຳປະກາດ ຂອງຮອງປະທານາທິບໍດີສະຫະລັດ ທ່ານນາງຄາມາລາ ແຮຣິສ ໃນຄຳປາໄສທີ່ຖານທັບອະວະກາດວານເດັນເບີກ.
ລັດຖະບານຂອງທ່ານໄບເດັນ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝັ້ນໝາຍແບບສະໝັກໃຈດັ່ງກ່າວ ໃນຄວາມພະຍາຍາຍາມເພື່ອຊຸກຍູ້ “ໃຫ້ມີການປະພຶດແບບມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຢູ່ໃນອະວະກາດ” ນັ້ນຄືຄຳເວົ້າຂອງຮອງປະທານາທິບໍດີແຮຣິສ.
ຄຳປະກາດໃໝ່ດັ່ງກ່າວ ມີຂຶ້ນຫຼັງຈາກຣັດເຊຍ ໄດ້ທຳການທົດລອງລູກສອນໄຟຕໍ່ຕ້ານດາວທຽມ ໃນເດືອນພະຈິກປີກາຍນີ້ ທີ່ໄດ້ຍິງທຳລາຍ ຍານອະວະກາດຄອສໂມ-1408 ຊຶ່ງເປັນຍານອະວະກາດສະໄໝສະຫະພາບໂຊວຽດ ທີ່ຖືກປະ ຖິ້ມໄວ້ ຢູ່ເທິງອະວະກາດ ໃນຊຸມປີ 1980. ໃນປີ 2007 ຈີນກໍໄດ້ທຳການທົດທີ່ຄ້າຍຄືກັນ. ການທົດລອງເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນເປັນສ່ວນນຶ່ງຂອງຄວາມພະຍາຍາມເພື່ອພັດທະນາລະບົບອາວຸດຕໍ່ຕ້ານດາວທຽມ.
ຮອງປະທານາທິບໍດີແຮຣິສ ກ່າວວ່າ “ອາວຸດເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນຕັ້ງໃຈທີ່ຈະປະຕິເສດບໍ່
ໃຫ້ສະຫະລັດ ໃຊ້ຄວາມສາມາດໃນດ້ານອະວະກາດ ຂອງພວກເຮົາ ໂດຍທຳການລົບກວນ ທຳລາຍດາວທຽມຂອງພວກເຮົາ ຊຶ່ງມີຄວາມສຳຄັນຕໍ່ຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງຊາດຂອງພວກເຮົາ. ການທົດລອງເຫຼົ່ານີ້ ແນ່ນອນແມ່ນເປັນການກະທຳທີ່ບໍ່ມີການໄຕ່ຕອງ ແລະເປັນການກະທຳທີ່ບໍ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ.”
ການທົດລອງໃນທຳນອງນີ້ ໄດ້ມີການສ້າງຄວາມເສຍຫາຍແບບທີ່ບໍ່ໄດ້ເວົ້າເຖິງ ຊຶ່ງຮອງປະທານາທິບໍດີແຮຣິສ ເຕືອນວ່າ “ເວລາຈີນ ແລະຣັດເຊຍ ໄດ້ທຳລາຍ ດາວທຽມຂອງພວກເຂົາເອງ ມັນໄດ້ກໍ່ໃຫ້ເກີດ ມີຊິ້ນສ່ວນຫຼາຍໆພັນຊິ້ິ້ນ ຊຶ່ງໃນເວລານີ້ຈະພາກັນໂຄຈອນອ້ອມໂລກຂອງພວກເຮົາເປັນເວລາຫຼາຍໆປີ ຖ້າຫາກບໍ່ແມ່ນຫຼາຍໆທົດສະວັດ.”
ມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ ຝູງບິນປ້ອງກັນອະວະກາດທີ 18 ໄດ້ລະບຸຊິ້ນສ່ວນເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ 1,600 ຊິ້ນສ່ວນແລ້ວ ຈາກການທົດລອງຂອງຣັດເຊຍ. ເວລານີ້ຍັງມີຊິ້ນສ່ວນຕ່າງໆຢູ່ 2,800 ຊິ້ນສ່ວນຈາກການທົດລອງຂອງຈີນເມື່ອ 15 ປີກ່ອນຍັງລ່ອງລອຍ ຢູ່ໃນອະວະກາດ. ກອງບິນປ້ອງກັນອະວະກາດທີ 18 ໄດ້ຕິດຕາມເບິ່ງຊິ້ນສ່ວນເຫຼົ່ານີ້ ແລະດາວທຽມຕ່າງໆເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ມີການຕຳກັນເກີດຂຶ້ນ. ຮອງປະທານາທິບໍດີແຮຣິສ ກ່າວວ່າ “ຊິ້ນສ່ວນເຫຼົ່ານີ້ຍັງພາໃຫ້ມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ຄວາມປອດໄພ ຂອງນັກບິນອະວະກາດຂອງພວກເຮົາ ດາວທຽມຂອງພວກເຮົາ ແລະການມີໜ້າທາງດ້ານການຄ້າທີ່ເພີ້ມທະວີຂຶ້ນຂອງພວກເຮົາ.”
ທ່ານນາງໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທຸກໆປະເທດ ມາຮ່ວມກັບສະຫະລັດໃນການໃຫ້ຄວາມໝັ້ນໝາຍວ່າ ຈະບໍ່ທຳການທົດລອງລູກ ສອນໄຟປະເພດນີ້. ລັດຖະບານຂອງ
ທ່ານໄບເດັນໄດ້ເລີ້ມທຳການລະບຸ ແລະຈັດຕັ້ງຫຼັກການໃນການປະຕິບັດແບບມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຢູ່ໃນອະວະກາດໃນບໍລິບົດແບບອື່ນ.
ຕົວຢ່າງນຶ່ງກໍແມ່ນສັນຍາອາເຕມິສ (Artemis) ຊຶ່ງເປັນຫຼັກການທີ່ບໍ່ມີຂໍ້ຜູກມັດຈຳນວນນຶ່ງ ອີງຕາມສົນທິສັນຍາເຂດນອກອະວະກາດສະບັບປີ 1967 ທີ່ເປັນທິດທາງນຳພາ ໃນການສຳຫຼວດແລະການນຳໃຊ້ອະວະກາດຂອງພົນລະເຮືອນ. 18 ປະເທດໄດ້ຮ່ວມລົງນາມໃນສັນຍາດັ່ງກ່າວ ໂດຍໃຫ້ຄວາມໝັ້ນໝາຍຕໍ່ການກະທຳແບບມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຢູ່ໃນອະວະກາດ ເພື່ອອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນການສຳຫຼວດອະວະກາດ ກິດຈະການທາງດ້ານວິທະຍາສາດແລະການຄ້າ.
ຮອງປະທານາທິບໍດີແຮຣິສກ່າວວ່າ “ໃນຂະນະທີ່ພວກເຮົາກ້າວເດີນໄປຂ້າງໜ້າ ພວກເຮົາຍຍັງຈະສືບຕໍ່ເພັ່ງເລັງໃສ່ການຂຽນກົດລະບຽບໃໝ່ ໃນການຈະລາຈອນ ເພື່ອຄ້ຳປະກັນວ່າ ກິດຈະກຳຕ່າງໆທາງດ້ານອະວະກາດແມ່ນໄດ້ກະທຳກັນແບບມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແບບສັນຕິ ແລະໃນວິທີທີ່ຍືນຍົງ. ສະຫະລັດຈະສືບຕໍ່ເປັນຜູ້ນຳພາດ້ວຍການເປັນຕົວຢ່າງ.