Hesap verilebilirlik olmadan adalet olmaz. Vladimir Putin güçlerinin Ukrayna’ya saldırmasından, hatta gerçekte Rusya’nın 2014’te Kırım, Donetsk ve Luhansk’ı işgal etmesinden bu yana, işgalci Rus orduları sayısız zulüm uyguladı.
Uluslararası Af Örgütü’ne göre, Ukraynalı sivillerin ve ülkenin kritik sivil altyapısının kasıtlı olarak hedef alınması, cebri kaybolmalar, yargısız infazlar, işkence, yasa dışı olarak özgürlükten yoksun kılma, savaş esirlerinin istismarı ve çocuklar dahil sivillerin zorla nakledilmesi bu uygulamalar arasında.
En ağır zulümleri uygulayanlardan hesap sormakta kararlı olan Ukraynalı yetkililer, Ukrayna’nın müttefikleri ve çeşitli STK’lar yapılan istismarları belgeliyor.
ABD’nin Küresel Cezai Adalet Temsilcisi Büyükelçi Beth Van Schaack, “... Ukrayna ulusal makamları gerçekten geniş soruşturmalar yürüttüler ve davaları ulusal mahkemelere taşıyarak adaleti ilerletiyorlar” dedi.
Büyükelçi sözlerine şöyle devam etti: “Şu anda gözaltında tutulan bireyler ile ilgili 17 dava karara bağlandı. Bunlar savaş suçları ve Ukrayna yasalarının diğer ihlalleri sebebiyle yargılanmış Rus savaş esirleri. Bunun dışında Ukraynalı mağdurlar için bir ölçüde adalet sağlamak amacıyla gıyaben bir dizi başka dava da devam ediyor. Bunu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile uyumlu olarak ve bu çerçevede en iyi tüm uygulamaları temin etmek ve onlara bağlı kalmak arzusu ile gerçekleştiriyorlar.”
Büyükelçi Van Schaack, “Suçları belgelemek ve bu bilgileri gelecekte hesap verebilirlik için saklamak konusunda da inanılmaz bir iş başardılar” dedi.
Van Schaack, “Ukrayna dışında, uluslararası toplumun adaletin sağlanması konusunda eşi benzeri görülmemiş bir seferberliğe tanık olduk. Ortak bir soruşturma ekibinin oluşturulduğunu gördük. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin savaştan hemen sonra harekete geçirildiğini gördük. Birleşmiş Milletler’in bir organı olan İnsan Hakları Konseyi’nde bir soruşturma komisyonu yürürlükteydi. Ayrıca Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın, Moskova mekanizması olarak adlandırılan oluşumu kullanarak tematik soruşturmalar yürüttüğünü gördük.”
Büyükelçi Van Schaack, Ukrayna’nın bu arada, Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü’nü de onayladığını ve yasalarını uluslararası standartlara ve uluslararası suç tanımlarına uygun hale getirme yönünde adımlar attığını belirtti.
“Buna insanlığa karşı suçlar ve komuta sorumluluğu doktrini dahil. Bu durum, Ukrayna ulusal sistemlerinin Rusya’nın savaşıyla bağlantılı olarak Rus failler tarafından işlenen tüm ihlalleri daha iyi kovuşturmasına yardımcı olacak.”
Ukrayna halkının, Rusya’nın Ukrayna halkına karşı giriştiği yasadışı savaşın kahredici etkisi sebebiyle adalet ve savaş tazminatı alması konusu son derece önemli.
Bu, Amerikan hükümetinin görüşlerini yansıtan bir yazıdır.
Ukrayna’nın hesap verilebilirlik arayışına destek
ABD’nin Küresel Cezai Adalet Temsilcisi Büyükelçi Beth Van Schaack