ABD, Ermenistan-Azerbaycan sınırında meydana gelen son saldırı haberlerinden ciddi endişe duymaya devam ediyor. “Uzun zamandır açıkça belirttiğimiz gibi, ihtilafın askeri çözümü olmaz” diyen Dışişleri Bakanı Blinken, 15 Eylül’de ateşkes ilan edilmesi üzerine, “Azerbaycan ve Ermenistan arasında husumetin sona ermesini memnuniyetle karşılıyoruz. Bunu pekiştirmek için taraflarla görüşmeye devam edeceğiz. ABD, Güney Kafkasya bölgesi için barışçı ve müreffeh bir gelecek sağlama konusunda kararlı olmayı sürdürüyor”dedi.
ABD, Güney Kafkasya’da bölgesel barış ve işbirliğini geliştirmek amacıyla, Ermenistan ve Azerbaycan arasında 2020 yılının sonbaharında meydana gelen çatışmalardan etkilenen bölgeleri mayınlardan temizleme operasyonları için geçenlerde 2 milyon dolar katkıda bulunacağını açıkladı. Kara mayınları ve patlamamış mühimmat ihtilaf bölgesinde sivilleri öldürmeye ve sakatlamaya, ekonomik gelişmeyi durdurmaya ve yerlerinden edilen toplulukların güvenli bir şekilde geri dönmelerini engellemeye devam ediyor.
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki son ciddi çatışmalar 2020 yılı Eylül ayında başlayıp altı hafta sürmüştü. Ancak bu iki ülke arasındaki ihtilafın onlarca yıl önceye dayanan bir geçmişi var ve nedeni de uluslararası olarak Azerbaycan’a ait olarak kabul edilen, nüfusunun çoğunluğunu Ermeniler’in oluşturduğu Dağlık Karabağ ve civarındaki topraklar. 2020 yılındaki savaş, Azerbaycan’ın, Ermeni ve Dağlık Karabağ güçlerine karşı 1990’lardaki çatışmalar sırasında kaybettiği toprakları geri almasıyla sonuçlandı.
2020 yılındaki savaşta altı binden fazla asker ve 150’den fazla sivil hayatını kaybetti. Çoğu bugün geri dönmüş olmakla birlikte, onbinlerce kişi evlerinden oldu. Azerbaycan hükümeti bugün hala 1990’lardaki çatışmalar sırasında evlerinden uzaklaştırılan yüzbinlerce kişiye yer bulma sorunuyla mücadele ediyor.
Ocak 2021 tarihli bir Kongre Araştırma Dainesi raporuna göre, 2020 yılındaki savaş Dağlık Karabağ’ın sorunlu durumdaki siyasi statüsünü çözemediği gibi, 1990 ihtilafından sonra ortaya çıkan ve uzun süre devam eden bir uluslararası çözüm çerçevesini de bozdu.
İlk kez 2021 yılının Kasım ayında duyurulan 500 bin dolara ilave olarak mayından arındırma için sağlanacak ek fonun, bölge halkının güven içinde yaşaması amaçıyla mayınları temizleyecek kuruluşların teknik kapasitelerini arttırarak ölümcül kara mayınlarının ve patlamamış mühimmatın temizlenmesini sağlaması umuluyor.
ABD, konvansiyonel silahların imhası konusunda dünyanın en büyük maddi destekçisi olarak, uluslararası barış ve güvenliği teşvik etmek amacıyla, kara mayınlarının ve patlamamış mühimmatın sivillere oluşturduğu tehdidi önlemek için 1993 yılından bu yana 100 ülkede 4,7 milyar dolardan fazla yatırım yaptı.