ጥምየት ከም መሳርሒ ዂናት

ውድብ ሕቡራት ሃገራት ከምዝበሎ እዚ ዓመት ኣብ ውሕስና መግቢ እቲ ኸፍአ ዓመት ሙዃኑ ይገልፅ ።

መብዛሕትኦም መበገሲ እቶም ስቅያት ድማ ኲናት ሙዃኑ እየን ኣብ ቁጠባን ማሕበራውን ቤት ምክሪ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ተወካሊት ኣሜሪካ ሊሳ ካርቲ ዝገለፃ ።

''ካብ እዋን ናብ እዋን ቁፅሮም እናዛየደ ዝመፀ ተፃባእቲ ኮነ ኢሎም ሕርሻታቶም ብምብራስን መገድታት ንግዲታቶም ብምዕፃውን ህዝቢ ብጥምየት ክሳቀ፟ ይገብሩ።''

ሩስያ ነቲ ኣብ ልዕሊ ዩክሬን ዝፈፀመቶ ወራር እዚ ከም ሜላ ኲናት ጌይራ ትጥቀመሉ ኣላ ።ሳዕቤኑ ድማ ኣብ ዓለም ካብቶም ብዝኸፍአ ኣገባብ ዝተሃስዩ ገይሩዎም ይርከብ ኢለን ኣምባሳዶር ካርቲ ።

''ዩክሬን ስርናይ ሰደድ ካብ ዝገብራ ዝዓበያ ሃገራት ዓለም ኣብ ሓምሻይ ደረጃ ትርከብ ኮይና ብዘይቲ ሱፍ ድማ ካልኣይቲ ኮይና እትስራዕ ሃገር እያ ። ይኹን'ምበር ሩስያ ንዘራእቲን መሰረት ልምዓትን ህዝቢ ብምድብዳብ ኣብሪሳቶም ፣ ኣብ መሬት ዩክሪን ተፈንጀርቲ ቀቢራ ከምኡ'ውን ስጋብ ሐዚ ቁፅሮም 6 ዝበፅሑ መኽዘናት ስርናይ ዩክሬን ኮነ ኢላ ብተደጋጋሚ ኣዕኒያቶም 'ያ ። ወደባት ዩክሬን ብምዕፃው ነቲ ዝተረፈ መግቢ ናብ ኣብ ዝከፍአ ኩነታት ዝርከባ ሃገራት ሰደድ ንኸይግበር ዓጊታቶ ትርከብ ። ''

ምርጫ ኲናት ሩስያ በቢ ብርኩ ካብ ዓለም ለኻዊ ስጋብ ከባቢያዊ አብ ስርዓት መግቢ ዓለም ዓብዪ ፅልዋ ምፍጣሩ ዘገርም ኣይኮነን ። ሳዕቤኑ ድማ ዝከፍአ ክኸውን እዩ ።

ቀደሙ'ውን ኣብ ዝከፍአ ሕፅረት ውሕስና መግቢ ዝነበራ ሃገራት ዋጋ መግቢ እናወሰኸ ብዝኸደ ቁፅሪ ናብ ዝገደደ ሓደጋ ጥምየትን ስጋብ ሞት ምስጣሕን ክበፅሕ ይኽእል እዩ።

''ኣብ የመን ኣብ ወርሒ ሰነ ቁፅሪ ንጥምየት ዝቃልዑ ሰባት ብሓሙሽተ ዕፅፊ ክውስክ ሙዃኑ ቅድሚ እቲ ሩስያ ኲናት ምምራፃን ብኡ ኣቢሉ ድማ ንናህሪ ዋጋ መግቢ ክፀልዎ ምጅማሩን ዝተገብረ ትንበያ የመልክት ። ኣብ ኢትዮጵያ ከባቢ 9 ሚልየን ዝኸውን ህዝቢ ንኸቢድ ሕፅረት መግቢ ተሳጢሑይርከብ ብፍላይ ኣብ ትግራይ ልዕሊ 90 ሚእታዊ ህዝቢ ሓገዝ ዘድልዮ እዩ ።

አብ ደቡብ ሱዳን ኣብ ዝሕለፉ ሓሙሽተ ዓመታት ጎንፂ ዝመበገሲኦም ክልተ ግዘ ጥምየት ኣጓኒፉ ምንባሩ ዝዝከር እዩ ።ተንተንቲ ከምዝበልዎ ካልእ ኣብ 2022'ውን ከጋጥም ከምዝኽእል የጠንቅቁ፟ ኣለዉ ።

ኣብ ሶርያ ድማ ከባቢ 12 ሚልየን ዝፅጋዕ ህዝቢ ከቢድ ሕፅረት ውሑስ መግቢ ኣጋጢሙዎም ይርከብ ።''

እተን ኣምባሳዶር ወሲኸን ሐዚ'ውን '' እዞም ቅልውላዋት ዘይቅ፟የሩ ኮይኖም ኣይኮኑን ። ብሓቂ ኸኣ ቀዲምኻ ነቲ ትፅቢት ዝግበረሉ ዝውሰድ ስጉምቲ ክስዕብ ንዝነበረ ጥምየት ክንከላኸሎ ምኽኣልና ዘርኣየና እዩ ነይሩ '' ኢለን ።

'' ብወገና ኣሜሪካ ህይወት ኣድሕን ምትሕብባራት ብመዳይ ዓለም ለኸ ትካል ተራድኦ ልምዓት ኣሜሪካ (USAID)ን (Feed the Future) ን አቢልና ሕይወት ኣድሕን ሓገዛት ምቅ፟ራብና ክንቅፅል ኢና ።ከምኡ'ውን ኣብ ዓለም ንፕሮግራም መግቢ ዓለምን ትካል መግብን ሕርሻን ብሕታዊት ዝዓበየ ሓገዝ ትገብር ሃገር ኮይና ክንቅፅል ኢና ።'' ኢለን ።

'' ቅድሚ እቲ ዝኸፍአ ሓደጋ ምኽሳቱ ቀዲምና ስጉምቲ እንተወሲድና ህይወት ብዙሓት ከነድሕን ንኽእል ኢና ። ሎሚ ንጥምየት ክወሃብ ዝግባእ ምኽንያት ክህሉ ኣይግባእን ። ''