Iran oo wali sii wadda cadaadiska ay ku hayso suxufiyiinta

Iran protests اعتراضات کارکنان مترو تهران، دوشنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۲

Maamulka Iran ayaa sii wada cadaadiska ay ku hayaan suxufiyiinta. Hay’adda xuquuqul insaanka ayaa ku qiyaastay in ka badan sagaashan saxafi loo xiray dalka Iran kuwaas oo lala xiriirinayo mudaaharaadyadii waaweynaa ee ka dambeeyay dhimashadii booliska ee bishii September ee la soo dhaafay ee Mahsa Amini oo 22 jir ah.

Niloufar Hamedi iyo Elaheh Mohammadi waxay xabsiga ku jireen in ka badan 300 oo maalmood ka dib markii la xiray bishii Sebtembar. Hamedi waxa uu sheegay in Aamini ay ku sugan tahay xaalad xun ka dib markii ay xidheen waxa loogu yeero "Booliska anshaxa" ka dib markii ay si khaldan u xidhatay xijaabka; Sawirka Hamedi ee waalidkii Mahsa Amini oo murugaysan ayaa fayraska galay. Mohammadi ayaa ka warbixiyay aaska Amini ee Saqquez wuxuuna ka warbixiyay kumanaanka qof ee ka soo qeyb galay.

Qabashada shaqadooda saxafiyiinta ah, labadan haween waxaa lagu soo oogay dacaayad ka dhan ah nidaamka, falal ka dhan ah amniga qaranka, iyo la shaqeynta Mareykanka - eedeymahaas oo keeni kara ciqaab dil ah. Kaddib markii maxkamadeyntooda ay albaabadu u xirnaayeen, Hamedi iyo Mohammadi waxay sugayaan xukunka iyo xukunka.

Maamulka Iran ayaa sidoo kale dib u xiraya saxafiyiinta la xiray intii ay socdeen mudaaharaadyada balse markii dambe damiin lagu sii daayay ama la sheegay in cafis loo fidiyay. Waxaa ka mid ah Hossein Yazdi, oo ah maamulaha kanaalka wararka Iran Times ee Telegram, iyo weriye madax-bannaan oo Nazila Maroufian ah.

Laba wariye oo kale, Saeedeh Shafiei iyo Nasim Soltanbeigi, ayaa markii ugu horeysay la xiray intii lagu jiray mudaaharaadyada waxaana lagu eedeeyay "dacaayad ka dhan ah dawladda" iyo "qalqalgelinta ra'yiga dadweynaha", ayaa dhawaan lagu xukumay laba sano oo xarig ah iyo laba sano oo xayiraad bulsho ah, oo ay ku jirto mamnuucid.

Af hayeenka wasaarada arimaha dibada Matthew Miller ayaa wax laga xumaado ku tilmaamay "ciqaabta joogtada ah ee taliska Iran uu ku hayo saxafiyiinta si ay ugu lug yeeshaan falalka saxafiyiinta, marar badana leh eedeymo aan sal iyo raad toona lahayn oo gabi ahaanba aan la aamini karin." Tallaabooyinka taliska, ayuu yidhi, "waa ku xad-gudubka xuquuqdooda bini'aadminimo, wax dunidu ay sii daawato."

Taani waaa faallo ka tarjumaysa aragtida dawladda Maraykanka.