Oktoobar 22-keedii, laba markab oo Shiinees ah ayaa jiiray markab sahay u siday Philippine iyo markabka Ilaalada Xeebaha oo ay galbinayeen, xilli ay u socdeen inay alaab geeyaan xero ciidan oo yar oo ku taal Second Thomas Shoal, oo ah qayb ka mid ah jasiiradaha Spratly.
Dhacdadan ayaa dhacday 10 toddobaad uun ka dib markii markab Ilaalada Xeebaha Shiinaha uu u adeegsaday qoriga biyaha markab kale oo Filibiin ah si uu uga ilaaliyo inuu dhammaystiro hawlgal noocan oo kale ahaa.
Second Thomas Shoal waa astaan caan ah oo ku dhex taal '320-km aag dhaqaale ee gaarka ah oo ku yaal qalfoofka qaaradda Filibiin.
“Maraykanku waxa uu garab taagan yahay xulafadiisa Filibiin si ay uga hortagaan falalka khatarta ah ee sharci darrada ah ee ay wadaan Ciidanka Ilaalada Xeebaha ee Shiinaha iyo maleeshiyada badaha ee hortaagan 22-kii Oktoobar ee Filibiin howlgalka dib u bixinta Thomas Shoal ee labaad ee Badda Koonfurta Shiinaha,” ayuu hadal qoraal ah ku yiri afhayeen u hadlay Wasaaradda Arrimaha Dibadda Mareykanka.
Muddo tobanaan sano ah, Shiinuhu waxay sheeganaysay inta badan badda Koonfurta Shiinaha inay iyadu leedahay, iyadoo lagu saleynayo sheegashooyin taariikhi ah oo aan caddayn iyo khariidad, la daabacay 1947-kii, taasoo muujinaysa 11 xabo oo ku lifaaqan inta badan in ka badan 3.5 milyan oo kiilomitir oo badda ah. Laba xabbo ayaa la saaray 1952 si looga saaro Gacanka Tonkin ee Shiinaha sheegashooyinka, iyada oo loo eegayo Waqooyiga Vietnam.
Sannadkii 2016-kii, maxkamadda gar-qaadka ayaa diidday in badan oo ka mid ah sheegashooyinka Shiinaha ee badda, iyagoo aan sal iyo raad ku lahayn sharciga caalamiga ah.
Maxkamaddu waxay si cad u sheegtay "ma jirto wax sharci ah oo Shiinuhu uu xaq u leeyahay aagagga badda ee degaanka Second Thomas Shoal."
Aagga lagu muransan yahay waxaa ka mid ah jasiirado badan oo aan la degin, carro-cad iyo sifooyin quusay, sida Scarborough Shoal, Jasiiradaha Paracel iyo Jasiiradaha Spratly.
Aaggu wuxuu ku fadhiyaa kayd shidaal iyo gaaska dabiiciga ah wuxuuna leeyahay biyo kalluumaysi oo qani ah. Sidoo kale waa mid ka mid ah marinnada maraakiibta ugu mashquulka badan adduunka.
"Hawl-galladii aan badbaadada lahayn ee Oktoobar 22 iyo tii Filibiin biyaha ee markabka Shiinaha ee Agoosto 5 waa tusaalooyinkii ugu dambeeyay ee tallaabooyin kicinta PRC ee Badda Koonfurta Shiinaha si loo dhaqan geliyo sheegashooyinkeeda badda ee ballaaran iyo sharci-darrada ah, taasoo ka tarjumaysa ixtiraam la'aanta dawladaha kale ee si sharci ah uga shaqeeya gobolka,” ayaa lagu yiri warka kasoo baxay wasaaradda arrimaha dibadda Mareykanka.
"Maraykanku wuxuu dib u xaqiijinayaa in qodobka IV ee 1951 ee HeshiiskaWadajirka ah ee Difaaca ee Mareykanka iyo Philippines uu ku fidsan yahay weerarrada hubaysan ee ciidamada Philippine, maraakiibta dadweynaha, iyo diyaaradaha - oo ay ku jiraan kuwa Ilaalada Xeebaha - meel kasta oo ka mid ah Badda Koonfurta Shiinaha."
Tani waxy aheyd faallo ka turjumeysa aragtida dowladda Mareykanka.