در زمرۀ بسیاری از جنایات مرتکب شده در طول جنگ تمام عیار پوتین علیه اوکراین، برخی از فاجعهبارترین آنها مربوط به عملیات تصفیهیی روسیه است.
"تصفیه سازی" واژۀ تسکین دهنده برای تعریف عملیات عظیمی است که کرملین برای ارعاب، زندانی کردن، اخراج اجباری یا ناپدید کردن آن شهروندان اوکراینی آغاز کرده است که به زعم مسکو میتواند تهدیدی برای جاه طلبیهای امپراتورمابانۀ آن کشور غرض اداره و سپس الحاق قلمرو اوکراین باشد.
گزارش اخیر آزمایشگاه تحقیقات بشردوستانۀ پوهنتون یل ۲۱ ساحۀ مرتبط با تصفیه را تنها در دونِتسک شناسایی کرده است. این گزارش چهار نوع تسهیلات را شناسایی کرده است که برای ثبت نام، نگهداری، بازجویی و بازداشت طولانی مدت استفاده میشود. همچنین پوستههای تلاشی در امتداد گذرگاههای اصلی وجود دارد که در آن غیرنظامیان اوکراینی که از مناطق تحت کنترول روسیه فرار میکنند، در معرض تصفیه قرار میگیرند و مواردی که غیرنظامیان به سادگی جمعآوری شده و به زور به تاسیسات تصفیهسازی برده میشوند.
لیندا تامس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد گفت: "تخمینهای منابع مختلف، به شمول حکومت روسیه، نشان میدهد که مقامهای روسی بین ۹۰۰ هزار تا ۱.۶ میلیون شهروند اوکراین را بازجویی، بازداشت و جبراً از مناطق شان به روسیه، اغلباً مناطق دور افتاده در دورترین ساحات شرقی روسیه، اخراج اجباری کردهاند."
او همچنین گفت: "تخمینها حاکی از آن است که هزاران کودک در معرض تصفیه سازی قرار گرفتهاند، برخی از آنان از خانوادههای شان جدا شده و برخی دیگر از یتیمخانهها گرفته شده اند تا برای فرزندی دادن در روسیه منتقل شوند."
چرا این عملیات تصفیه با سایر اقدامات کرملین همسو است که در ساحات اوکراین که اکنون زیر تصرف قوای روسی است، انجام میشود؛ تحمیل نصاب درسی آموزشی روسیه در مکاتب؛ تلاش برای وادار کردن شهروندان اوکراینی برای درخواست دادن برای پاسپورت روسی؟
خانم تامس-گرینفیلد گفت: "دلیل ساده است، آمادگی گرفتن به تلاش برای الحاق...این تلاش برای جعل این حقایق در آن منطقه، پوششی برای همهپرسی ننگین است. این بخشی از بازی روسیه برای اوکراین است که ما حتا از ابتدای جنگ، دربارۀ آن به اعضای شورای [امنیت ملل متحد] هشدار داده بودیم."
ویدانت پتیل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجۀ امریکا گفت: "از روسیه میخواهیم که فوراً عملیات تصفیه را متوقف کند... ما از جامعه جهانی میخواهیم که در محکومیت این عمل و تقاضای دسترسی بشردوستانه به ما بپیوندد."