ບົດບັນນາທິການ: ສ​ຫລ ລະນຶກເຖິງວັນຄົບຮອບນຶ່ງປີ ໃນການເສຍຊີວິດ ຂອງນາງມາຊາ ອາມີນີ

ແຟ້ມ - ພວກ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜຸນ​ສິດ​ທິ​ແມ່​ຍິງ​ໃນ​ອີ​ຣ່ານ ພາ​ກັນ​ເດີ​ນ​ຂະ​ບວນ ໃນ​ວັນ​ຄົບ​ອບ​ນຶ່ງ​ປີ ໃນ​ການ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ຂອງ​ນາງ​ມາ​ຊາ ອາ​ມີ​ນີ ຢູ່ນອກ​ທຳ​ນຽບ​ຂາວ ນະ​ຄອນ​ຫຼວງວໍ​ຊິງ​ຕັນ.

ນັບເປັນເວລານຶ່ງປີຜ່ານມາແລ້ວ ທີ່ຍິງສາວອີຣ່ານເຊື້ອສາຍເຄີດ ນາງມາຊາ ອາມີນີ ໄດ້ເສຍຊີວິດ ໃນລະຫວ່າງການຄວບຄຸມຕົວຂອງຕຳຫຼວດສິນທຳທີ່ມີຊື່ສຽງບໍ່ຄ່ອຍດີຂອງອີຣ່ານ.

ບົດບັນນາທິການ ທີ່ສະທ້ອນເຖິງນະໂຍບາຍ ຂອງລັດຖະບານສະຫະລັດ

ນັບ​ເປັນ​ເວ​ລາ​ນຶ່ງ​ປີ​ຜ່ານ​ມາ​ແລ້ວ ທີ່​ຍິງ​ສາວ​ອີ​ຣ່ານ​ເຊື້ອ​ສາຍ​ເຄີດ​ ນາງ​ມາ​ຊາ ອາ​ມີ​ນີ ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ ໃນ​ລະ​ຫວ່າງ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ຕົວຂອງ​ຕຳ​ຫຼວດ​ສິນ​ທຳ​ທີ່​ມີ​ຊື່​ສຽງ​ບໍ່​ຄ່ອຍ​ດີ​ຂອງ​ອີ​ຣ່ານ. ນາງ​ໄດ້​ຖືກ​ຈັບ ​ຍ້ອນ​ໃສ່​ຜ້າ​ຄຸມ​ຫົວ​ທີ່​ບໍ່​ເໝາະ​ສົມ. ການ​ປະ​ທ້ວງ​ທີ່​ຕິດ​ຕາມ​ມາ ຊຶ່ງ​ນຳ​ພາ​ໂດຍ​ພວກ​ແມ່​ຍິງ ແລະ​ຍິງ​ສາວ ແລະ​ໄດ້​ຮ່ວມ​ສົ​ມ​ທົບ ​ດ້ວຍ​ພວກ​ອ້າຍ​ນ້ອງ ພໍ່ ແລະ ​ລູກ​ຊາຍ ແມ່ນ​ການ​ເດີນ​ຂະ​ບວນ​ປະ​ທ້ວງ​ຕໍ່​ຕ້ານ​ລັດ​ຖະ​ບານ ທີ່​ໄດ້​ດຳ​ເນີນ​ໄປ​ຢ່າງ​ຂຸ້ນ​ຂ້ຽວ​ທີ່​ສຸດ ແລະ​ ຢູ່​ໃນ​ວົງ ກວ້າງ ນັບ​ຕັ້ງ​ແຕ່​ໄດ້​ມີ​ການ​ກໍ່​ຕັ້ງ​ສາ​ທາ​ລະ​ນະ​ລັດ​ອິ​ສ​ລາມ ໃນ​ປີ 1979.

ອຳ​ນາດ​ການ​ປົກ​ຄອງ​ໄດ້​ຕອບ​ໂຕ້​ດ້ວຍ​ການ​ປາບ​ປາມ​ທີ່​ໂຫ​ດ​ຮ້າຍ​ທາ​ລຸ: ມີ​ຫຼາຍ​ຮ້ອຍ​ຄົນ​ໄດ້​ຖືກ​ຂ້າ​ຕາຍ ຫຼາຍ​ສິບ​ພັນ​ຄົນ​ໄດ້​ຖືກ​ຈັບ ແລະ​ຢ່າງ​ໜ້ອຍ 7 ຄົນ​ໄດ້​ຖືກ​ປະ​ຫານ​ຊີ​ວິດ.

ໃນ​ການ​ຖະ​ແຫຼງ ເນື່ອງ​ໃນ​ໂອ​ກາດ​ວັນ​ຄົບ​ຮອບ​ການ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ຂ​ອງ​ນາງ​ມາ​ຊາ ອາ​ມີ​ນີນີ້ ປະ​ທາ​ນາ​ທິ​ບໍ​ດີ​ໂຈ ໄບ​ເດັນ ກ່າວ​ວ່າ “ທ່າມ​ກາງ​ການກົດ​ຂີ່​ ແລະ​ຄວາມ​ຮຸນ​ແຮງທີ່​ຍັງ​ດຳ​ເນີນ​ຢູ່​ຕໍ່​ມາ ປະ​ຊາ​ຊົນ​ອີ​ຮ່ານ​ຍັງ​ສືບ​ຕໍ່​ມີ​ຄວາ​ໝັ້ນ​ໝາຍ ຕໍ່​ຂະ​ບວນ​ການນີ້ ແລະ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຂອງ​ພວກ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ເພື່ອ​ການ​ມີ​ອະ​ນາ​ຄົດ​ທີ່​ເສ​ລີ​ ແລະ​ເປັນ​ປະ​ຊາ​ທິ​ປະ​ໄຕ. ຊາວ​ອີ​ຣ່ານ​ເທົ່າ​ນັ້ນ ຈະ​ເປັນ​ຜູ້​ຊີ້​ຂາດ ​ກ່ຽວ​ກັບ​ຊະ​ຕາ​ກຳ​ ຂອງ​ປະ​ເທດ​ເຂົາ​ເຈົ້າ ແຕ່​ສະ​ຫະ​ລັດ​ຍັງ​ມີ​ຄວາມ​ໝັ້ນ​ໝາຍ ທີ່​ຈະ​ຢືນ​ຢູ່​ຄຽງ​ຂ້າງ​ກັບພວກເຂົາ​ເຈົ້າ.”

ເມື່ອ​ເບິ່ງ​ຢ້ອນ​ຄືນ​ຫຼັງ​ເມື່ອ​ນຶ່ງ​ປີ​ຜ່ານ​ມາ ປະ​ທາ​ນາ​ທິ​ບໍ​ດີ​ໄບ​ເດັນ​ໄດ້​ຊີ້​ໃຫ້​ເຫັນ​ເຖິງ​ການ​ປຸກ​ລະ​ດົມ​ພາຍ​ໃຕ້​ການ​ນຳ​ພາ​ຂອງ​ສະ​ຫະ​ລັດ ເພື່ອ​ຂັບ​ໄລ່​ອີ​ຣ່ານ​ອອກ​ຈາກກຳ​ມາ​ທິ​ການ​ສະ​ຫະ​ປະ​ຊາ​ຊາດ​ ຮັບ​ຜິດ​ຊອບ​ເລື້ອງ​ສະ​ຖາ​ນະ​ພາບ​ແມ່​ຍິງ ດ້ວຍ​ການ​ສ້າງ​ຕັ້ງ​ຄະ​ນະ​ກຳ​ມາ​ທິ​ການ ​ຄົ້ນ​ຫາ​ຄວາມ​ຈິງ​ຂອງສະ​ຫະ​ປະ​ຊາ​ຊາດ ເພື່ອ​ສືບ​ສວນການ​ລະ​ເມີດ​ສິດ​ທິ​ມະ​ນຸດ ​ຂອງ​ອຳ​ນາດ​ການ​ປົກ​ຄອງ ການ​ຊ່ວຍ​ເຫຼືອ​ຂອງ​ສະ​ຫະ​ລັດ ໃຫ້​ແກ່​ປະ​ຊາ​ຊົນຊາວ​ອີ​ຣ່ານ​ເພື່ອ​ເຂົ້າ​ເຖິງ​ອິນ​ເຕີ​ແນັດ ແລະ​ຫຼີກ​ລ່ຽງ​ການກວດ​ກາ. ຍິ່ງ​ໄປ​ກວ່ານັ້ນ ສະ​ຫະ​ລັດ​ຍັງ​ໄດ້​ລົງ​ໂທດ 70 ກວ່າຄົນ​ແລະ​ອົງ​ການ​ຕ່າງໆ​ທີ່​ໃຫ້​ການ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜຸນ​ຕໍ່​ການ​ກົດ​ຂີ່​ຂອງ​ອຳ​ນາດ​ການ​ປົກ​ຄອງ.

ເມື່ອ​ວັນ​ທີ 15 ກັນ​ຍາ​ຜ່ານ​ມານີ້ ສະ​ຫະ​ລັດ​ ໄດ້​ປະ​ກາດ​ການ​ລົງ​ໂທດ​ເພີ້ມ​ຕື່ມ​ ທີ່​ແນ​ໃສ່ ຊຶ່ງ​ອີງ​ຕາມ​ຄຳ​ເວົ້າ​ ຂອງ​ປະ​ທາ​ນາ​ທິ​ບໍ​ດີ​ໄບ​ເດັນ​ແລ້ວ “ການ​ລະ​ເມີດ​ສິດ​ທິ​ມະ​ນຸດ​ທີ່ເປັນ​ຕາ​ຢ້ານຂອງ​ອີ​ຣ່ານ​ຈຳ​ນວນ​ນຶ່ງ.”

ການ​ລະ​ບຸ​ຊື່ ປະ​ກ​າດ​ໂດຍ​ກະ​ຊວງ​ການ​ເງິນສະ​ຫະ​ລັດ ໃນ​ການ​ປະ​ສານ​ງານ​ກັບ​ອັງ​ກິດ ກາ​ນາ​ດາ ອອ​ສ​ເຕ​ຣ​ເລຍ ແລະ​ພາ​ຄີ​ອື່ນໆ ທີ່​ແນ​ໃສ່ 29 ສ່ວນ​ບຸກ​ຄົນ ແລະ​ອົງ​ການ​ທີ່​ພົວ​ພັນ​ການ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ ຂອງ​ນາງ​ມາ​ຊາ ອາ​ມີ​ນີ ແລະ​ການ​ສືບ​ຕໍ່​ດຳ​ເນີນ​ຄວາມ​ຍາ​ຍາ​ມ​ຂອງ​ອຳ​ນາດ​ການ​ປົກ​ຄອງ​ເພື່ອ​ປິດ​ປາກ​ປິດ​ສຽງ​ຂອງ​ພວກ​ຄັດ​ຄ້ານ​ລັດ​ຖະ​ບານ. ການ​ລະ​ບຸ​ຊື່​ຍັງ​ຮວມ​ທັງ​ພວ​ກ​ຜູ້​ນຳກຳ​ລັງ​ຮັກ​ສາ​ຄວາມ​ສະ​ຫງົບ​ຂອງ​ອີ​ຣ່ານ ຫົວ​ໜ້າ​ອົງ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ຄຸກ​ອີ​ຣ່ານ 2 ​ບໍ​ລິ​ສັດ​ທີ່​ຊ່ວຍ​ອຳ​ນາດ​ການ​ປົກ​ຄອງ​ອີ​ຣ່ານ​ຄວ​ບ​ຄຸມກວດ​ກາ​ອິ​ນ​ເຕີ​ແນັດ ແລະ​ອົງ​ການ​ສື່ມວນ​ຊົນ​ທີ່​ລັດ​ຖະ​ບານ​ຄວບ​ຄຸມ​ຫຼາຍໆ​ອົງ​ການ.

ໃນ​ອີກ​ດ້ານ​ນຶ່ງ ລັດ​ຖະ​ມົນ​ຕີ​ກະ​ຊວງ​ການ​ຕ່າງ​ປະ​ເທດ​ສະ​ຫະ​ລັດ ທ່ານ​ແອນ​ໂທ​ນີ ບ​ລິງ​ເກັນ ໄດ້​ປະ​ກາດ​ວ່າ ສະ​ຫະ​ລັດ​ຈະ​ເອົາ​ບາດ​ກ້າວ​ເພື່ອ​ທຳ​ການ​ລົງ​ໂທດ​ໃນ​ດ້ານ​ວີ​ຊາ​ຕໍ່ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່ແລະ​ສ່ວນ​ບຸກ​ຄົນ​ຊາວອີ​ຣ່ານ 13 ​ຄົນໃນ​ການ​ພົວ​ພັນ​ຂອງ​ພວກ​ເຂົາ “​ທີ່​ໄດ້​ຄຸມ​ຂັງ​ຫຼື​ສັງ​ຫານ​ພວກ​ປະ​ທ້ວງ​ແບບ​ສະ​ຫງົບ ຫຼື​ການ​ຢັບ​ຢັ້ງ​ສິດ​ເສ​ລີ​ພາບ​ໃນ​ການ​ສະ​ແດງຄວາມ​ຄິດ​ຄວາມ​ເຫັນ ​ຫຼື​ການ​ໂຮມ​ຊຸມ​ນຸມ​ກັນ.