Dunidu waxay si fiican uga warqabtaa khatarta qotoda dheer ee masiibo caalami ah sida Covid-19, kaas oo galaafatay malaayiin naf iyo burbur dhaqaalaba. Sida kaliya ee lagu xoojin karo amniga caafimadka adduunka waa ficil wadareed, sida uu Xoghayaha Arimaha Dibada Antony Blinken kaga dhawaaqay shirweynaha caalamiga ah ee Amniga iyo Diblomaasiyadda.
"Runtii, sababtoo ah waan wada shaqeynay… waxaan awoodnay inaan hogaamiyo jawaab celin caalami ah oo ka caawisay aduunka inuu ka soo baxo marxaladda daran ee masiibada COVID-19."
Si loogu sii diyaargaroobo khatarta caafimaad ee soo socota, Wasaaradda Arrimaha Dibadda ayaa dhawaan bilowday Xafiiska Amniga Caafimaadka Adduunka iyo Diblomaasiyadda. Xafiiskan cusub waxa uu dadaal dheer u galay sidii uu xoogga iyo ujeedada dublamaasiyadda Maraykanka u keeni lahaa hawlgalkan degdega ah.
"Waxaan codsaneynaa [Qorshaha Degdegga ah ee Madaxweynaha ee Caawinta AIDS-ka ama] casharradii badnaa ee ay PEPFAR baratay - tusaale ahaan, sida si wax ku ool ah loola socdo cudurrada faafa iyo gaarsiinta daawooyinka dadka ay adag tahay in la gaaro," ayuu yiri Xoghaye Blinken.
"Waxaan sidoo kale ka shaqeyneynaa inaan ballaarino PEPFAR si aan si wax ku ool ah uga hortagno [HIV/AIDS] oo loogu adeego kuwa la nool," ayuu raaciyay.
"Mid ka mid ah siyaabaha aan tan ku sameyneyno waa kordhinta iskaashiga aan la leenahay hay'adaha gobolka, sida Xarumaha Afrika ee Xakamaynta iyo Kahortagga Cudurrada, Ururka Caafimaadka ee Pan American, iyo caawinta dhisidda awoodaha wax-soo-saarka gobolka ee waddamada, oo ay ku jiraan Senegal iyo Koonfur Afrika. ayuu yidhi. "Waxaan tan u sameyneynaa si dalalku si dhakhso leh u soo saaraan una qaybiyaan daawaynta, tijaabooyinka, qalabka ilaalinta, oo ay u noqdaan kuwo ku tiirsan - oo u nugul - sahayda shisheeye." ayuu yiri.
Mareykanka ayaa u ololeynaya taageerada caalamiga ah ee Sanduuqa Faafida ee Bangiga Adduunka, kaas oo ka caawin doona jawaabta caalamiga ah ee khataraha caafimaadka mustaqbalka, ayuu yiri Xoghaye Blinken:
"Haddaba, Sanduuqa wuxuu qabanayaa shaqo muhiim ah si loo dhiso shabakadaha ilaalinta cudurrada gobolka, abuurista hababka digniinta ugu horayso, iyo ballaarinta shaqaalaha caafimaadka dadweynaha ee adduunka oo dhan. Tan iyo markii Sanduuqa la bilaabay sanad ka hor, Maraykanku waxa uu ku tabarucay $450 milyan - qiyaastii rubuc ka mid ah tabarucaadkiisa ilaa maanta - waxaanan sii wadi doonaa inaan la shaqayno la-hawlgalayaasha si aan u abaabulno taageero dheeraad ah."
Maraykanku waxa uu xoojinayaa kaabayaashiisa amniga caafimaadka caalamiga ah isaga oo ka caawinaya casriyaynta hay'adaha jira, sida Ururka Caafimaadka Adduunka.
Maraykanku wuxuu sii wadi doonaa raadinta saaxiibbada iyo xulafada fikradaha, aragtida, iyo iskaashiga, ayuu yiri Xoghaye Blinken. "Sababtoo ah kaliya haddii aan wada shaqeyno, waxaan dhisi karnaa adduun caafimaad badan, ammaan ah, oo ammaan ah dhammaan."
Tani waxay aheyd faallo ka turjumeysa aragtida dowladda Mareykanka.