Muddo aad u dheer, waxay u muuqatay in taayirrada caddaaladdu ay joogsadeen u soo jeesashada Liibiya, iyo in kuwa lagu eedeeyay dembiyada dagaal iyo dembiyada ka dhanka ah bani'aadamnimada ay mar kale ka baxsan doonaan ciqaabta.
Bishii Febraayo 2011, Maxkamadda Caalamiga ah ee Dambiyada ee Qaramada Midoobay ayaa soo saartay amar lagu soo xirayo saddex eedaysane oo dambiyo dagaal ah. Labo waaran oo lagu soo xirayo ayaa lagala noqday dhimashada eedaysanaha, mid ka mid ah oo lagu magacaabo Saif al-Islam Gaddafi, ayaa weli baxsad ah.
Dagaalkii labaad ee sokeeye ee Liibiya ayaa billowday sannadkii 2014-kii, waxaana maxkamadda caalamiga ah ee dambiyada ay ku hanjabtay inay maxkamadayn doonto cid walba oo si toos ah u gala ama amarta dambiyada dagaalka. Laakiin mar labaad, eedaysanuhu wuxuu u muuqdaa inuu ka badbaaday ciqaab.
Runtii, dacwad oogaha ICC Karim Khan wuxuu yiri: "Waxaan rumaysnaa muddo dheer in xaaladaha Liibiya...loo oggolaaday inay leexdaan."
Saddex sano ka hor, ICC ayaa nolol cusub ku soo rogtay baaritaanka. Iyada oo qayb ka ah warbixin kooban oo la horgeeyay Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay 14-kii Maajo, dacwad oogaha Khan ayaa ku dhawaaqay in baaritaanka ICC uu dhammaan doono dhammaadka 2025-ka oo dacwadda ugu horreysa ay billaaban doonto ka hor inta uusan dhammaan sanadkaas.
Maraykanku waxa uu ku ammaanayaa ICC-da kordhinta dardargelinta baadhista, dedaalladeeda cusub ee mudnaanta la siinayo, raadinta amarro xadhig oo dheeraad ah, iyo in la doonayo in dacwadda la bilaabo iyada oo aan dib loo dhigin, ayuu yidhi La-taliyaha Sharciga ee Maraykanka ee Ergada Qaramada Midoobay Mark Simonoff. Laakiin guushu waxay sidoo kale ku xidhan tahay wada shaqaynta maamulada Liibiya.
"Waxaan ugu baaqaynaa mas'uuliyiinta Liibiya inay sameeyaan wax badan si ay u taageeraan oo ay horumariyaan dadaallada isla xisaabtanka ee caalamiga ah iyo si kor loogu qaado iskaashiga ICC," ayuu yidhi. "Saraakiishii hore ee taliskii Qadaafi, sida Saif al-Islam Qaddafi, oo weli ku xiran waaran qabasho oo ICC ah oo loo haysto eedeymo ka dhan ah aadanaha, waa inuu wajaho cadaalad."
"Maraykanku waxa uu soo dhawaynayaa xidhiidhka kordhay ee dhibanayaasha iyo ururada bulshada rayidka ah ee Liibiya oo muhiim u ah bixinta caddaaladda dhibbanayaasha kuwaas oo muddo dheer sugayay in la maqlo," ayuu yidhi Mark Simonoff.
"Dhibanayaasha iyo badbaadayaashu waxay mudan yihiin caddaalad, taas oo noqon karta xoog xoog leh, xasilinta mustaqbalka Liibiya. Waxaan si gaar ah uga mahadcelineynaa xoojinta xoojinta dhibbanayaasha iyo badbaadayaasha iyo ilaalinta markhaatiga."
"Waxaan sii wadeynaa inaan aaminsanahay in xalinta hubanti la'aanta siyaasadeed iyo kor u qaadista isla xisaabtanka ay wax badan ka tari doonto wax ka qabashada xasilooni darada daba dheeraatay ee Liibiya," ayuu yiri Mark Simonoff. " Xadgudubyada iyo xadgudubyada xuquuqda aadanaha way sii socon doonaan haddii aan la qaadin tillaabooyin macno leh oo lagu xalinayo arrimahan laguna horumarinayo isla xisaabtanka."
Tani waxay aheyd faallo ka turjumeysa aragtida dowladda Mareykanka.