Amerika Dışişleri Bakanlığı Sivil Güvenlik, Demokrasi ve İnsan Hakları Müsteşarı Uzra Zeya, kısa süre önce Estonya'nın Talin kentinde düzenlenen Küresel Basın Özgürlüğü Konferansı'nda, "Dünya genelinde gazeteciler için ortamın giderek daha zor ve tehlikeli hale geldiğini" söyledi.
Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Zeya'nın sözünü ettiği tehlike, kısa süre içinde kendini belli etti. Yerel idareciler arasındaki yolsuzlukları haber yapan gazeteci Heber Lopez Vasquez, 10 Şubat'ta Meksika'da öldürüldü.
Sansür, korkutma, hapis ve bağımsız gazetecilerin faaliyet gösterdiği mecraları kapatma gibi engeller birçok ülkede hala devam ediyor. Basın Özgürlüğü Koalisyonu'ndan 21 ülke, Hong Kong ve Çin’den yetkililerin bağımsız medyaya yönelik saldırılarının "derin kaygı" uyandırdığını bildirdi.
Amerika Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 2016-2021 yılları arasında küresel nüfusun yüzde 85'inin yaşadıkları ülkelerde basın özgürlüğü alanında gerileme olduğunu fark ettiğini söylüyor. Blinken, bu durumun, "Bir istatistikten çok daha fazlası olduğunu, bunun bir alarm anlamına geldiğini" belirtti.
Blinken, "Basın özgürlüğü; insanları bilgilendirmek, hükümetlerine hesap sormalarını sağlamak, kamuoyunun dikkatinden kaçabilecek kritik meseleleri gün yüzüne çıkarmak için vazgeçilmezdir. Özgür bir basın olmaması durumunda neler yaşanacağını da biliyoruz: yolsuzluklar artıyor, vicdansız liderler güçlerini kötüye kullanıyor, insanların sesi kesiliyor" dedi.
Dışişleri Bakanı Blinken, demokrasilerin basın özgürlüğünü gerek İnternet'te gerekse İnternet ortamı dışında koruması gerektiğini söyledi. Amerika, Demokrasi Zirvesi sırasında, gazetecilere özellikle hukuki destekle dijital ve fiziksel güvenlik alanlarında eğitim vermeyi amaçlayan Gazeteci Koruma Programı gibi bazı girişimler başlattı. Bir başka yeni girişimse İnternet üzerinden cinsiyete dayalı taciz ve istismarla mücadeleyi amaçlıyor.
Amerika ayrıca gazetecileri hedef almak için teknolojilerin kötü emellerle kullanımıyla da ilgileniyor. Demokrasi İhraç Kontrolu Zirvesi ve İnsan Hakları Girişimi gibi yeni oluşumlarla gazetecileri taciz etme ve muhalifleri bastırmada kullanılan teknolojilerin yayılmasını önlemek için ihracat kontrolunu devreye sokmak amacıyla gönüllülük esasına dayalı bir ilkeler rehberi geliştiriliyor.
Blinken buna ek olarak Basın Özgürlüğü Koalisyonu'na danışmanlık yapan Medya Özgürlüğü Hukuk Uzmanları Yüksek Paneli'nin tavsiyelerine değindi. Bu tavsiyeler, gazetecilerin hedef alınmaları durumunda ne yapmaları gerektiği konusunda bir rehber içeriyor. Rehberde gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinden sonra Amerika'nın uyguladığı yaptırımların benzerlerine ilişkin tavsiyeler de yer alıyor.
Blinken, Amerika'nın veriye erişimi desteklemeye ve dünya genelinde basın özgürlüğünü savunmaya devam edeceğini açıkça söyledi.