Warbixinada ay dhawaan soo saartay wasaarada arimaha dibada ee xuquuqul insaanka ayaa ah hal dariiqo oo Mareykanku uu ku muujinayo sida ay uga go’an tahay xuquuqahan caalamiga ah, sida uu yiri danjire Robert Gilchrist oo ah sarkaal sare oo ka tirsan xafiiska dimoqraadiyada, xuquuqul insaanka iyo shaqada.
"In kasta oo xuquuqdeena bini'aadmigu ay tahay mid caalami ah, haddana aad ayay uga fog yihiin in la ixtiraamo, Maraykankuna wuxuu aqoonsan yahay in difaacidda xuquuqahani ay inta badan khatar tahay," ayuu yiri
"Difaacayaasha xuquuqda aadanaha iyo hoggaamiyeyaasha bulshada rayidka ah ee adduunka oo dhan waxay u shaqeeyaan siyaabo badan." Xubnaha kooxahan - iyo kuwa riixaya ilaalinta xuquuqda aadanaha - ayaa inta badan lala beegsadaa hanjabaad, caga jugleyn, xarig iyo rabshado." ayuu raaciyay.
Marka aan eegno mustaqbalka, Danjire Gilchrist wuxuu yiri, hal shay ayaa cad: “U.S. Hoggaaminta caalamiga ah ee difaaca iyo taageeridda xuquuqul insaanka ayaa aad loogama maarmaan u ah weligii.
Danjire Gilchrist waxa uu sharraxay in Warbixinta Xuquuqul Insaanka ay siinayso waddan kasta warbixin lagu kalsoonaan karo, si taxadar leh loo shaandheeyay, taasoo dunida siinaysa daaqad cad oo ku aaddan xaaladaha xuquuqul insaanka ee gees kasta oo adduunka ah, oo ay ku jirto Iran:
"2023, rikoorka xun ee xuquuqda aadanaha Iran ayaa sii xumaanayay. Nidaamku wuxuu si isa soo taraysa u bartilmaameedsaday xubnaha diinta iyo kooxaha laga tirada badan yahay, qareennada xuquuqda aadanaha, saxafiyiinta, iyo dhaqdhaqaaqayaasha bulshada rayidka ah. ... [T] xaaladda haweenka ayaa sidoo kale sii xumaanaysay. Haweenka Iran waxa ay la kulmeen takoorid sii kordhaysa iyada oo la balaadhiyey ciqaabta ka dhanka ah dadka ku xad-gudbay xeerka labiska ee qasabka ah.
"Haween badan oo [Iraaniyiin ah] iyo kuwa u ololeeya xuquuqda bini'aadanka ayaa helay xukunno xabsi oo dheeraad ah dhaqdhaqaaqyadooda, waxayna weli ku jiraan xabsiyada," ayuu yiri danjire Gilchrist.
"Masuuliyiinta waxay sii wadaan inay xiraan, xukumaan, oo dilaan dadka si ay u xakameeyaan mudaaharaadyada nabadeed ee bilaabmay ka dib dhimashadii Mahsa Jina Amini ee Sebtembar 22 iyada oo ay gacanta ku hayaan bilayska anshaxa."
Waaxda Arrimaha Dibadda ayaa soo rogtay xayiraad fiisaha iyo cunaqabateyn dhaqaale si kor loogu qaado isla xisaabtanka ee xadgudubyada xuquuqda aadanaha ee mas'uuliyiinta Iran tan iyo markii ugu dambeysay ee la xakameeyey ka dib rabshadihii 2022.
"Anagoo iftiiminayna xaaladaha xuquuqul insaanka ee cadaawayaasheenna iyo asxaabteena si isku mid ah," ayuu yiri danjire Gilchrist, "iyo iyadoo kor loo qaadayo dadaalka naf-hurnimada ah ee difaacayaasha xuquuqda aadanaha iyo kooxaha bulshada rayidka ah ee ka shaqeynaya horumarinta ixtiraamka xuquuqdaas, Mareykanka waxay gacan ka geysaneysaa wax ku biirinta adduunka oo xuquuqdaas si wanaagsan loo ilaaliyo qof walba."
Tani waxay aheyd faallo ka turjumeysa aragtida dowladda Mareykanka.