ሚኒስትር ጉዳያት ወፃኢ ኣሜሪካ ኣንተኒ ብሊንከን ኣብ ቀረባ ናብ አፍሪካ ዝገበርዎ ዕውደት ኣብ ሓሙሽተ ሓባራዊ ድልየታት ክልቲኤን ኣህጉራት ዝጠመት ምንባሩ ገሊፆም ።
እቲ ቀዳማይ ሓባራዊ ድልየት ኩለመዳይ ዓለም ለኻዊ ቁጠባ ምህናፅ እዩ። ዕላማ ተበግሶ ፕሮስፐር ኣፍሪካ ክልቲኣዊ ንግዳዊ ኢንቨስትመንት ንምዕባይ እዩ ። ምዕባለን ዕድላትን ኣፍሪካ ካብ ቀረፅ ነፃ ኮይኖም ናብ ዕዳጋ አሜሪካ ክኣትዉ ዘኽእል ሕጊ ዘተግብር እዩ ። ኣሜሪካ ድማ ሃገራት ኣፍሪካ ተጠቀምቲ እዚ ዕድል ዝኾኑሉ ባይታ ተመዓራሪ ኣላ ። ከምኡእውን ኣሜሪካ ምንቅስቃ፟ስ ንግዲ ኣፍሪካ ንምባይ ናይታ አህጉር ካብ ቀረፅ ነፃ ንግዳዊ ክልል ምፅንበር ሓደ መንገዲ ብሙኳኑ ኣሐጉስዋ እዩ ።
ካልኣይ ድልየት ቅልውላው ከባቢ ኣየር ብሓባር ምፍታሕ ዝብል እዩ ።
“ኣብታ ኣህጉር ዘጓነፉ ኩሎም ዝከፍኡ ክስተታት ምስክራት እዮም ። ጥምየት፣ብርሰት ኣግራብ ፣ ምኽሳም ኣዝእቲ ፣ ጋሻ ውሕጀ፣ ምብዳም መሬታት ፣ ስእነት ወሕስነት መግቢ ፣ ንሕንሓት ምኽዕባት ሃብቲ ፣ ቁጠባዊ ክሳራታትን ስደትን ካብ ዝፈጠሮም ፅዕንቶታት እዮም ። ሃይቅ ቻድ ንዘመናት ምንጪ ዝስተማይ ፣ መግቢን መነባብረኦምን ኮይኑ ፀኒሑ እዩ ሎሚ ግን ናብ ምንፃፉ እዩ ። ካብቲ ቅድሚ ፷ ዓመት ዝነበሮ መጠን ማይ ብ፭% ቀኒሱ ።”
ናይ ጆ ባይደን ትልሚ ቅድመ ሓደጋ ድልውነትን ተፃዋርነትን ኩሎም መራሕቲ ኣፍሪካ ዝጀመርዎ ሓይሊ ዝቁ፟ጥብን ንዝኾነ ዓይነት ምልውዋጣት ፀባይ ኣየር ክፃወር ዝተተለም ትሕተቅ፟ርፂን ፋይናንሳዊ ሓገዝን ይድግፍ ።
ሳልሳይ “ ለበዳ ኮቪድ ፩፱ ጠጠው ክብል ኣለዎ” ኢሎም ብሊከን ። ኣብ ቀረባ አሜሪካ ብደረጃ ዓለም ፪፸ ሚልየን ክታበታት ብምስዳድ ዓብዪ ሸቶ ወቂዓ እያ ። ካብኣቶም ልዕሊ ፸ ሚልየን ዝኾኑ ናብ ፬፫ ትሕቲ ሳሃራ ናብ ዝርከባ ሃገራት ኣፍሪካ ዝተላእከ ኮይኑ ተወሳኺእውን ተዳሊዩ ይርከብ ።
እቲ ራብዓይ ድልየት ምጥንኻር ዴሞክራሲ አብ አፍሪካ እዩ ። ኣብ ዓለም ብዴሞክራሲ ንድሕሪት ምትራፍ ዘተሓሳስብ እዩ ።ብተወሳኺ ውፅኢታት ቴክኖሎጂ ዜጋታት ንምጥቃዕን ተቃ፟ውሞታት ንምዕፋንን የገልግል ምህላዉ ፤ “ዴሞክራሲ ህሃበሬታታ ሓሶት ንምቅላዕ ፣ ንናፅነት መርበባት ምጥባቅ፟ ፣ ዘይግቡእ ኣጠቃ፟ቅ፟ማ ክትትላት ቴክኖጂ ምቅ፟ናስ ፣ ኣብ ሳይበር ጠፈር ሓላፍነት ዝወስዱ ብርክታት ስነምግባር ንምምስራት ዝግበር ፃውዒት ምላሽ ዥብ ክኸውን ይግባእ ።” ክብሉ ብሊንከን ኣተሓሳሲቦም ።
ኣብ መወዳእታ ዘላቂ፟ ሰላምን ፀጥታን ኣፍሪካ ክምዕብል ይግባእ ። ብፅንፈኛታት ዓመፅቲ ፣ገበነኛታትን ዕጡቃ፟ት ውሽጥን ዝልዓሉ ምፍርራሓት ግሁዳት እዮም ። ኢሎም ብሊንከን። ካብቶም ነዚ መልሲ ክኾኑ ዝኸእሉ ብሞያ ዝሰልጠኑ ሃገራዊ ሓይልታት ፀጥታን ከባቢያዊ ኣኽበርቲ ሕግን እዮም ሰብኣዊ መሰላት ብምኽባር ደሕንነት ዜጋታት ክሕልዉ ዝኸእሉ ። ይኹን እምበር ቀንዲ መሰረት መበገሲ እቲ ግጭት ፈሊኻ ምፍታሕ ግን ኣዝዩ ኣድላዪ ጉዳይ እዩ ።
“ ኣሜሪካ ምስ አፍሪካ ዘለዋ ምሕዝነት ንምጥንካር ድልየታትኩም ፣ ምስ ድልየታትናን ድልየታት ዓለም ለኸ ህዝቢ ህይወቱን መፃኢኡን ብሓንሳብ ኮይና ኣብ እነምፀኦ ውፂት ዝተሞርኮዘ እዩ ።” ኢሎም ብሊንከን ።