იანვრის ყოველ მესამე ორშაბათს ამერიკელები პატივს მიაგებენ უმცროსი მარტინ ლუთერ კინგის ხსოვნას. ბაპტისტი მღვდელმსახური ამერიკის სამხრეთით მდებარე ალაბამის შტატიდან, კინგი ამერიკის სამოქალაქო უფლებებისთვის მებრძოლი მოძრაობის ლიდერი იყო. 15 იანვარს მას 96 წელი შეუსრულდებოდა.
ქვეყანაში, სადაც პატარა მარტინი დაიბადა, რასობრივი სეგრეგაცია (იძულებითი დაცალკევება) და დისკრიმინაცია ძალზე გავრცელებული იყო. სამხრეთ შტატების უმეტესობა ე.წ. ჯიმ კროუს კანონებით იმართებოდა, რაც არათეთრკანიანი მოსახლეობის სეგრეგაციას გულისხმობდა და მათ უფლებებსა და ქცევას განსაზღვრავდა. თუმცა, მარტინ ლუთერ კინგს სჯეროდა ბიბლიური დათქმის, რომ ღმერთმა ყველა ადამიანი თანაბრად, ღვთის ხატად და მსგავსად შექმნა. სამოქალაქო უფლებათა დაცვის მოძრაობის დევიზად კინგმა „ამერიკული სულის ხსნა“ აქცია.
კინგს სწამდა იმის, რომ „ცვლილება გარდაუვალი ბორბლებით კი არ შემოგორდება, არამედ უწყვეტი ბრძოლის მონაპოვარია“. კინგმა არაერთი აქცია მოაწყო და თავადაც მონაწილეობდა მასობრივ ბოიკოტში, მჯდომარე აქციებში, მშვიდობიან მარშებში და სამოქალაქო დაუმორჩილებლობის სხვა არაძალადობრივ აქტებში.
მარტინ ლუთერ კინგის თქმით, “როცა ადამიანი არღვევს ისეთ კანონს, რომელზეც საკუთარი სინდისი კარნახობს, რომ ის უსამართლოა და ის ნებაყოფლობით იღებს თავისუფლების აღკვეთას, რათა გამოაღვიძოს საზოგადოების სინდისი, კანონის უსამართლობის გამო, სინამდვილეში გამოხატავს უმაღლეს პატივისცემას კანონიერების მიმართ“. აქედან გამომდინარე, აქტივისტები ზოგჯერ მიზანმიმართულად, მაგრამ მშვიდობიანად და პატივისცემით არღვევდნენ კანონებს, რომლებიც მიზნად ისახავდა თეთრკანიანი მოქალაქეების არათეთრთაგან განცალკევებას, რითიც იმედოვნებდნენ, რომ ყურადღებას მიაპყრობდნენ ამგვარი კანონმდებლობისთვის დამახასიათებელ უსამართლობას.
კინგის უდიდესი მიღწევა იყო ორი აქტის დამტკიცება: 1964 წელს „სამოქალაქო უფლებათა აქტის“, რომელიც კრძალავდა დისკრიმინაციას დასაქმების ადგილზე და სეგრეგაციას საჯარო ადგილებში, ასევე - 1965 წელს „ხმის მიცემის უფლების აქტი“. მარტინ ლუთერ კინგის ამ ორმა დიდმა გამარჯვებამ უზარმაზარი გავლენა იქონია არამარტო შეერთებულ შტატებზე, არამედ მთელ მსოფლიოში.
“სიბნელეს სიბნელით ვერ დაძლევ, ეს მხოლოდ სინათლეს ძალუძს. სიძულვილს სიძულვილით ვერ დაძლევ, ეს მხოლოდ სიყვარულს შეუძლია”, - თქვა ერთხელ მარტინ ლუთერ კინგმა. ეს სიტყვები წინ უძღოდა და ლეიტმოტივად გასდევდა მთელ მის ცხოვრებას და საქმიანობას. თუმცა, ახალგაზრდა კინგის სიცოცხლე ბოლოს სხვისმა სიძულვილმა შეიწირა. ის 39 წლის იყო, როცა მკვლელის ტყვიამ 1964 წლის 4 აპრილს კინგი სიცოცხლეს გამოასალმა. თუმცა, მისი მემკვიდრეობა კვლავ ცოცხლობს. დროთა განმავლობაში შეერთებულ შტატებში ყველა სეგრეგაციული კანონი გაუქმდა და დისკრიმინაცია კანონით დასჯადი დანაშაული გახდა.
კინგის სიცოცხლე მისივე სიტყვებით შეიძლება შეფასდეს: “როცა საქმე ადამიანის ცხოვრებას ეხება, ხარისხია მნიშვნელოვანი და არა მისი სიცოცხლის ხანგრძლივობა”.
