{{Zawgyi/Unicode}}
ႏိုင္ငံသားအားလုံး အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔မိန္းကေလးငယ္ေတြရဲ႕ မတူကြဲျပားမႈနဲ႔ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈက ဒီမိုကေရစီကို အားေကာင္းေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရပ္ဘက္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးက႑ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔မိန္းကေလးငယ္ေတြ ပိုမို ပါဝင္လာႏိုင္မႈျမႇင့္တင္ေရးက သမၼတဂ်ိဳးဘိုင္ဒန္အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ထိပ္တန္းဦးစားေပး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယႀကိမ္ေျမာက္ ဒီမိုကေရစီထိပ္သီးအစည္းအေဝးနဲ႔အတူ တြဲလ်က္က်င္းပတဲ့ “အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕အဆင့္အတန္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေျချပမႈ” ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့ အခမ္းအနားမွာ “ကမာၻ႔ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕အခြင့္အေရးက ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ အားလုံးအသိပါပဲ။” လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အန္တိုနီဘလင္ကန္က ေျပာပါတယ္။
“ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္တဲ့အစိုးရေတြဟာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ စုေဝးခြင့္အပါအဝင္ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ကန႔္သတ္ဖို႔ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ျပဌာန္းေနပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ မိန္းကေလးငယ္ေတြနဲ႔ အထူးသျဖင့္ အစဥ္အဆက္အပယ္ခံ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံခံထားရသူေတြျဖစ္တဲ့ LGBTQI+ လို႔ ေခၚတဲ့ လိင္တူခ်င္းတိမ္းၫြတ္သူ၊ လိင္စိတ္ကြဲျပားသူေတြ၊ လူမ်ိဳး၊ မ်ိဳးႏြယ္စုနဲ႔ ဘာသာေရးအရ မတူကြဲျပားတဲ့အသိုင္းအဝိုင္းကလာသူေတြဟာ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထားမႈကို ခံေနရပါတယ္။”
“ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ အျပည့္အဝနဲ႔ တန္းတူအခြင့္အေရးေတြကို ျငင္းပယ္ခံေနရတာက အာဏာရွင္စနစ္မွာတင္ မဟုတ္ဘူး။” လို႔လည္း ဝန္ႀကီး ဘလင္ကန္က မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။
“ကမာၻ႔ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြဟာ တန္းတူ ပညာသင္ၾကားခြင့္နဲ႔ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မရၾကေသးပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးသတင္းေထာက္ေတြ၊ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြအပါအဝင္ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားအျပားဟာ အင္တာနက္ အြန္လိုင္းေပၚမွာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ ေႏွာင့္ယွက္တာေတြကို အၿမဲခံေနရပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာလည္း မၾကာခဏဆိုသလို တရားမွ်တမႈ၊ တရားေရးအရ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခြင့္ ညီတူညီမွ်မရရွိၾကပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရေလ့ရွိၿပီး ဒါက သူတို႔အတြက္ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ေစပါတယ္။”
ဒီလိုအင္အားစုေတြရဲ႕မ်က္ႏွာစာမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔မိန္းကေလးငယ္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ကမာၻတဝန္းက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ဦးေဆာင္လႈံ႕ေဆာ္လ်က္ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ဟာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္တဲ့က႑ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔မိန္းကေလးေတြ ေနရာရရွိဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ျပသေနပါတယ္။
အာဖဂန္နစၥတန္မွာ တာလီဘန္ေတြဟာ ေန႔စဥ္လူမႈဘဝကေန အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ဖို႔ မဆုတ္မနစ္ႀကိဳးပမ္းမႈေနတဲ့ၾကားကပဲ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးကိုေလးစားဖို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ပိုမိုေတာက္ပတဲ့ အနာဂတ္အတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။
အီရန္ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္လည္း ႀကီးမားတဲ့တဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြေအာက္မွာ ရဲရင့္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ လမ္းမေတြေပၚမွာခ်ီတက္ၿပီး “အမ်ိဳးသမီး၊ အသက္နဲ႔ လြတ္လပ္မႈ” ကို ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔မိန္းကေလးငယ္ေတြ အျပည့္အဝ၊ လြတ္လပ္ၿပီး တန္းတူပါဝင္ႏိုင္မႈ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြအပါအဝင္ ကမာၻတဝန္းက အျခား အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔အတူ စည္းလုံးညီၫြတ္စြာရပ္တည္ေနပါတယ္။
သံတမန္ေရးရာ နည္းလမ္းေတြကတဆင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ပံ့ပိုးကူညီေရးနဲ႔ ကမာၻတဝန္းမွာ က်ား-မ တန္းတူညီမွ်မႈ ျမႇင့္တင္ေရး ကတိျပဳပါတယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဘလင္ကန္က ေျပာပါတယ္။
ဒီလုပ္ရပ္ေတြေအာင္ျမင္လာတဲ့အခါ ဒါဟာ မွန္ကန္တဲ့လုပ္ရပ္ကို လုပ္႐ုံသာမကဘဲ လုံၿခဳံၿပီး သာယာဝေျပာတဲ့၊ ျပည္သူအားလုံးအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုျပည့္ဝလာေရး လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ လိမၼာပါးနပ္စြာနဲ႔ လုပ္ေဆာင္တာလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဘလင္ကန္ ကေျပာပါတယ္။
Your browser doesn’t support HTML5
ဒီမိုကေရစီနဲ႔အမ်ိဳးသမီးမ်ားအခန္းက႑ (အေမရိကန္အစိုးရအာေဘာ္)
==============
{{Unicode}}
ဒီမိုကရေစီနဲ့အမျိုးသမီးများအခန်းကဏ္ဍ
(အမေရိကန်အစိုးရအာဘော်)
နိုင်ငံသားအားလုံး အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးတွေနဲ့မိန်းကလေးငယ်တွေရဲ့ မတူကွဲပြားမှုနဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုက ဒီမိုကရေစီကို အားကောင်းစေပါတယ်။ ဒါကြောင့် အရပ်ဘက်နဲ့ နိုင်ငံရေးကဏ္ဍတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့မိန်းကလေးငယ်တွေ ပိုမို ပါဝင်လာနိုင်မှုမြှင့်တင်ရေးက သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်အစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ထိပ်တန်းဦးစားပေး ဖြစ်ပါတယ်။
ဒုတိယကြိမ်မြောက် ဒီမိုကရေစီထိပ်သီးအစည်းအဝေးနဲ့အတူ တွဲလျက်ကျင်းပတဲ့ “အမျိုးသမီးများရဲ့အဆင့်အတန်းနဲ့ ဒီမိုကရေစီအခြေပြမှု” ခေါင်းစဉ်နဲ့ ဆွေးနွေးတဲ့ အခမ်းအနားမှာ “ကမ္ဘာ့နေရာတော်တော်များများမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့အခွင့်အရေးက ခြိမ်းခြောက်ခံနေရတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ အားလုံးအသိပါပဲ။” လို့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကန်က ပြောပါတယ်။
“ဖိနှိပ်ချုပ်ခြယ်တဲ့အစိုးရတွေဟာ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်နဲ့ စုဝေးခွင့်အပါအဝင် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်တွေကို ကန့်သတ်ဖို့ပစ်မှတ်ထားတဲ့ ဥပဒေတွေကို ပြဌာန်းနေပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ၊ မိန်းကလေးငယ်တွေနဲ့ အထူးသဖြင့် အစဉ်အဆက်အပယ်ခံ၊ ခွဲခြားဆက်ဆံခံထားရသူတွေဖြစ်တဲ့ LGBTQI+ လို့ ခေါ်တဲ့ လိင်တူချင်းတိမ်းညွတ်သူ၊ လိင်စိတ်ကွဲပြားသူတွေ၊ လူမျိုး၊ မျိုးနွယ်စုနဲ့ ဘာသာရေးအရ မတူကွဲပြားတဲ့အသိုင်းအဝိုင်းကလာသူတွေဟာ အစွန်းရောက်တွေရဲ့ ပစ်မှတ်ထားမှုကို ခံနေရပါတယ်။”
“ဒါပေမယ့် အမျိုးသမီးတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အပြည့်အဝနဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေးတွေကို ငြင်းပယ်ခံနေရတာက အာဏာရှင်စနစ်မှာတင် မဟုတ်ဘူး။” လို့လည်း ဝန်ကြီး ဘလင်ကန်က မှတ်ချက်ပြုပါတယ်။
“ကမ္ဘာ့နေရာအတော်များများမှာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ မိန်းကလေးငယ်တွေဟာ တန်းတူ ပညာသင်ကြားခွင့်နဲ့ အလုပ် လုပ်ကိုင်ခွင့် မရကြသေးပါဘူး။ အမျိုးသမီးသတင်းထောက်တွေ၊ တက်ကြွ လှုပ်ရှားသူတွေ၊ နိုင်ငံရေးသမားတွေအပါအဝင် အမျိုးသမီးအများအပြားဟာ အင်တာနက် အွန်လိုင်းပေါ်မှာ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက် နှောင့်ယှက်တာတွေကို အမြဲခံနေရပါတယ်။ အကြမ်းဖက်မှုရဲ့ သားကောင်ဖြစ်ခဲ့ရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာလည်း မကြာခဏဆိုသလို တရားမျှတမှု၊ တရားရေးအရ အရေးယူဆောင်ရွက်နိုင်ခွင့် ညီတူညီမျှမရရှိကြပါဘူး။ အမျိုးသမီးတွေဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံခံရလေ့ရှိပြီး ဒါက သူတို့အတွက် အားနည်းချက် ဖြစ်စေပါတယ်။”
ဒီလိုအင်အားစုတွေရဲ့မျက်နှာစာမှာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့မိန်းကလေးငယ်တွေဟာ သူတို့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်အခွင့်အရေးတွေနဲ့ ကမ္ဘာတဝန်းက လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီရေးအတွက် ဦးဆောင်လှုံ့ဆော်လျက်ရှိပါတယ်။ ပြီးတော့ သူတို့ဟာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်တဲ့ကဏ္ဍတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့မိန်းကလေးတွေ နေရာရရှိဖို့ အရေးကြီးကြောင်း ပြသနေပါတယ်။
အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ တာလီဘန်တွေဟာ နေ့စဉ်လူမှုဘဝကနေ အမျိုးသမီးတွေကို ဖျောက်ဖျက်ပစ်ဖို့ မဆုတ်မနစ်ကြိုးပမ်းမှုနေတဲ့ကြားကပဲ အမျိုးသမီးတွေဟာ သူတို့ရဲ့လူ့အခွင့်အရေးကိုလေးစားဖို့ တောင်းဆိုနေကြပါတယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့ပိုမိုတောက်ပတဲ့ အနာဂတ်အတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေကြဆဲဖြစ်ပါတယ်။
အီရန်နိုင်ငံမှာဆိုရင်လည်း ကြီးမားတဲ့တဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေအောက်မှာ ရဲရင့်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာ လမ်းမတွေပေါ်မှာချီတက်ပြီး “အမျိုးသမီး၊ အသက်နဲ့ လွတ်လပ်မှု” ကို တောင်းဆိုနေကြပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့မိန်းကလေးငယ်တွေ အပြည့်အဝ၊ လွတ်လပ်ပြီး တန်းတူပါဝင်နိုင်မှု အတွက် လုပ်ဆောင်နေတဲ့ ဒီအမျိုးသမီးတွေအပါအဝင် ကမ္ဘာတဝန်းက အခြား အမျိုးသမီးတွေနဲ့အတူ စည်းလုံးညီညွတ်စွာရပ်တည်နေပါတယ်။
သံတမန်ရေးရာ နည်းလမ်းတွေကတဆင့် အမျိုးသမီးတွေကို ပံ့ပိုးကူညီရေးနဲ့ ကမ္ဘာတဝန်းမှာ ကျား-မ တန်းတူညီမျှမှု မြှင့်တင်ရေး ကတိပြုပါတယ်လို့ ဝန်ကြီး ဘလင်ကန်က ပြောပါတယ်။
ဒီလုပ်ရပ်တွေအောင်မြင်လာတဲ့အခါ ဒါဟာ မှန်ကန်တဲ့လုပ်ရပ်ကို လုပ်ရုံသာမကဘဲ လုံခြုံပြီး သာယာဝပြောတဲ့၊ ပြည်သူအားလုံးအတွက် အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုပြည့်ဝလာရေး လိုအပ်ချက်ကြောင့် လိမ္မာပါးနပ်စွာနဲ့ လုပ်ဆောင်တာလည်း ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဘလင်ကန် ကပြောပါတယ်။