តទៅនេះ គឺជាបទវិចារណកថាដែលឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរបស់រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក
សហរដ្ឋអាមេរិក ស្វាគមន៍ការដោះលែងអ្នកកាសែតលោក Nathan Maung កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ លោក Maung គឺជាពលរដ្ឋអាមេរិកាំង ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមីនាកន្លងទៅនេះ និងត្រូវបានជាប់ឃុំអស់រយៈពេលជាច្រើនខែនៅក្នុងពន្ធនាគារប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
លោក Maung គឺជាស្ថាបនិកនិងជានិពន្ធនាយកនៃវិបសាយព័ត៌មានឈ្មោះ Kamayut Media។ លោក Hanthar Nyein ជនជាតិមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលជាសហសេវិករបស់លោក និងជាសហស្ថាបនិកវិបសាយនេះ នៅតែជាប់នៅក្នុងពន្ធនាគារនៅឡើយ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ថា បានផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ស្របពេលដែលការបង្ក្រាបឃោរឃៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នៅបន្តទៅមុខ។
ទោះបីជាលោក Nathan Maung ត្រូវបានដោះលែង និងត្រឡប់មកកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកវិញក៏ដោយ ក៏លោក Daniel Fenster ដែលជាពលរដ្ឋអាមេរិកាំងម្នាក់ទៀត នៅជាប់ក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំងនៅឡើយ នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
លោក Fenster ធ្វើការឲ្យទស្សនាវដ្ដី Frontier Myanmar ដែលជាទស្សនាវដ្ដីព័ត៌មាននិងអាជីវកម្ម។ លោកត្រូវបានអាជ្ញាធរមីយ៉ាន់ម៉ាចាប់ឃុំខ្លួននៅឯអាកាសយានដ្ឋាន នៅពេលដែលលោកកំពុងធ្វើដំណើរត្រឡប់មកកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកវិញដើម្បីមកសួរសុខទុក្ខគ្រួសាររបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា កន្លងទៅនេះ។
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតមួយ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Ned Price បានអំពាវនាវដល់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាឲ្យអនុញ្ញាតឲ្យលោក Daniel Fenster បានត្រឡប់មកកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកវិញប្រកបដោយសុវត្ថិភាព។
ការឃុំខ្លួនពលរដ្ឋអាមេរិកាំង គឺជាផ្នែកមួយនៃរលកនៃការចាប់ខ្លួនអ្នកកាសែតនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នៅក្រោយរដ្ឋប្រហារយោធាដែលបានដណ្ដើមអំណាចគ្រប់គ្រងប្រទេសកាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១។
បើយោងតាមគណៈកម្មាធិការការពារអ្នកកាសែត (Committee to Protect Journalists) អ្នកកាសែតរាប់សិបនាក់ កំពុងជាប់ឃុំឃាំង ដោយត្រូវបានចាប់ឃុំនៅក្នុងអំឡុងពេលដែលកងកម្លាំងសន្តិសុខឆ្មក់ចូលការិយាល័យរបស់ពួកគេ ឬក៏នៅពេលដែលពួកគេកំពុងចុះយកព័ត៌មានអំពីការតវ៉ានៅតាមដងផ្លូវទូទាំងប្រទេសប្រឆាំងនឹងរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានៅក្រោយរដ្ឋប្រហារ។
អ្នកកាសែតមីយ៉ាន់ម៉ាមួយចំនួន ដែលក្នុងនោះមានទាំងអ្នកយកព័ត៌មានលោក Aung Kyaw លោក Zaw Zaw និងលោក Min Nyo ផងដែរ ត្រូវបានតុលាការយោធាកាត់ទោសកាលពីពេលថ្មីៗនេះឲ្យជាប់ពន្ធនាគារពីពីរ ទៅបីឆ្នាំ នៅក្រោមមាត្រាចំនួនមួយនៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌដែលចាត់ទុកជាបទឧក្រិដ្ឋចំពោះការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានណាដែលអាចបង្កឲ្យកងកម្លាំងសន្តិសុខ ឬក៏មន្ត្រីរដ្ឋការមិនមានភាពស្មោះត្រង់ចំពោះរដ្ឋាភិបាល។
បន្ថែមពីនេះទៀត អាជ្ញាធរយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានដកហូតអាជ្ញាប័ណ្ណរបស់ស្ថាប័នព័ត៌មាននានា និងរឹតត្បិតលទ្ធភាពប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិត។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Ned Price បានលើកឡើងថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសេរី និងឯករាជ្យ «គឺមិនអាចខ្វះបាននៅក្នុងការកសាងសង្គមសម្បូររុងរឿង មិនទ្រុឌទ្រោម និងសេរី»។
លោក Price បានប្រកាសថា៖ «កាលពីពេលថ្មីៗនេះ យើងបានឃើញរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាប៉ុនប៉ងបំបិទសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ សេរីភាពនៃការជួបជុំគ្នា។ ពួកគេធ្វើដូច្នេះ ដោយសារតែពួកគេដឹងថា មានតែការបង្ក្រាបឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាតែប៉ុណ្ណោះដែលពួកគេអាចរក្សារូបរាងនៃការគ្រប់គ្រងបានខ្លះ»។
លោក Price បានបញ្ជាក់ថា៖ «យើងនឹងបន្តជំរុញនូវករណីនេះទៅមុខទៀតសម្រាប់អ្នកកាសែតទាំងអស់ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនខុសច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយសារតែពួកគេមិនបានធ្វើអ្វីក្រៅតែពីការបំពេញការងាររបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ ដោយដឹងថា កិច្ចការដែលពួកគេកំពុងធ្វើ គឺដើម្បីការពារសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ា»៕