តទៅនេះ គឺជាបទវិចារណកថាដែលឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីឧត្តមគតិនិងស្ថាប័នសហរដ្ឋអាមេរិក
នៅថ្ងៃចន្ទសប្តាហ៍ទី៣ ជារៀងរាល់ខែមករា ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកាំងគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធលោកបណ្ឌិត Marin Luther King, Jr.ជាទីគោរព។ អាចារ្យប្រដៅសាសនាម្នាក់មកពីរដ្ឋ Alabama ភាគខាងត្បូង លោកបណ្ឌិត King ជាមេដឹកនាំម្នាក់ក្នុងចលនាសិទ្ធិស៊ីវិលសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលគាំទ្រការផ្លាស់ប្តូរសង្គមតាមរយៈមធ្យោបាយអហិង្សា។ នៅថ្ងៃទី១៥ មករា លោកមានអាយុ៩៦ឆ្នាំ។
យុវជនទីជនបទ លោកបណ្ឌិត Martin បានប្រសូត្រក្នុងទីកន្លែងមួយដែលមានការបែងចែកពូជ សាសន៍និងការរើសអើង។ ភាគច្រើននៃបណ្តារដ្ឋភាគខាងត្បូងត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយច្បាប់ Jim Crow ជាច្បាប់មូលដ្ឋាននិងរដ្ឋដែលបានរៀបចំឡើងនិងប្រតិបត្តិការបែងចែកជាតិសាសន៍និងឥរិយារបស់ពលរដ្ឋមិនមែនស្បែកស។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកបណ្ឌិត King ជឿការអះអាងក្នុងគម្ពីគ្រិស្តសាសនាថាមនុស្សទាំងអស់ត្រូវបានព្រះបង្កើតឡើងស្មើៗគ្នា។ ដោយការចងចាំបាវចនានេះ លោកបានជ្រើសរើសការបង្កើតចលនាសិទ្ធិស៊ីវិលដែលលោកបានតាំងចិត្តដើម្បី«រំដោះព្រលឹងប្រទេសអាមេរិក»។
ដោយជឿថា «ការផ្លាស់ប្តូរត្រូវតែមាន តែត្រូវមានតាមរយៈការតស៊ូឥតឈប់ឈរ» លោកបណ្ឌិត King បានរៀបចំនិងបានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពពហិការដ៏ធំៗ ការអង្គុយនៅស្ងៀម ការដើរក្បួនដោយសន្តិវិធី និងសកម្មភាពអហិង្ដោយមិនស្តាប់បង្គាប់ស៊ីវិលផ្សេងទៀត។
លោកបណ្ឌិត King បានថ្លែងថា «បុគ្គលម្នាក់ដែលរំលោភច្បាប់ដែលមនសិការប្រាប់ខ្លួនថាជាអំពើអយុតិ្តធម៌ ហើយដែលមានឆន្ទៈសុខចិត្តទទួលយកទោសពៃនៃការជាប់ពន្ធនាគារដើម្បីដាស់តឿនមនសិការរបស់សហគមន៍ខ្លួនអំពីភាពអយុត្តិធម៌ គឺជាការបញ្ជាក់ពិតប្រាកដនូវការគោរពច្បាប់យ៉ាងខ្លាំង»។ ហើយ ពួកសកម្មជនជួនកាលបានរំលោភច្បាប់ដែលដៅលើការដាក់ពលរដ្ឋស្បែកសចេញពីជនជាតិមិនមែនស្បែកស ដោយសង្ឃឹមធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ដល់ភាពមិនត្រឹមត្រូវនៃច្បាប់នោះ។
ការជោគជ័យដ៏ធំបំផុតរបស់ លោកបណ្ឌិត King បានធ្វើឱ្យមានការអនុម័តច្បាប់សិទ្ធិស៊ីវិលក្នុងឆ្នាំ១៩៦៤ ដែលចាត់ទុកជាការខុសច្បាប់នៃការរើសអើងការងារនិងការប្រកាន់ពូជសាសន៍ក្នុងកន្លែងសាធារណៈ និងច្បាប់នៃសិទ្ធិបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៦៥។ ជ័យជម្នះទាំង ២ មានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងមិនត្រឹមតែនៅសហរដ្ឋអាមេរិកទេ ក៏ប៉ុន្តែនៅជុំវិញពិភពលោក។
លោកបណ្ឌិត King ធ្លាប់បាននិយាយថា«ភាពងងឹតមិនអាចបណ្តេញភាពងងឹតបានទេ មានតែពន្លឺអាចធ្វើបាន។ ការស្អប់ខ្ពើម មិនអាចកំចាត់ការស្អប់ខ្ពើមបានទេ មានតែក្តីស្រឡាញ់អាចធ្វើបាន»។ ពាក្យពេជន៍ទាំងនេះបាននាំផ្លូវនៃការងារជីវិតរបស់លោក ក៏ប៉ុន្តែ នៅទីបំផុត ការស្អប់ខ្ពើមមួយទៀតបានឆក់យកជីវិតរបស់លោកក្នុងវ័យក្មេង។ លោកមានអាយុ៣៩ឆ្នាំ នៅពេលដែលគ្រាប់កាំភ្លើងរបស់ឃាតករបានសម្លាប់លោកនៅថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៦៨។ ក៏ប៉ុន្តែ កេរដំណែលរបស់លោកនៅរស់រាន។ ពេលនេះ ច្បាប់ប្រកាន់ពូជសាសន៍ទាំងអស់ ត្រូវបានលប់ចោល ហើយការរើសអើងទទួលទោសតាមផ្លូវច្បាប់ និងត្រូវដាក់ទោសថាមានទោស។
ជីវិតរបស់លោកបណ្ឌិត King ត្រូវបានគេសង្ខេបតាមពាក្យសម្តីរបស់លោកផ្ទាល់ថា «គុណភាព មិនមែនអាយុវែងជាអ្វីដែលមានសារៈសំខាន់នោះ»៕