Accessibility links

Breaking News

ԱՄՆ-ի պաշտոնական դիրքորոշումը

Wednesday 6 December 2023

Calendar
December 2023
Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat
26 27 28 29 30 1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31 1 2 3 4 5 6
(FILE) Vehicles carrying refugees from Nagorno-Karabakh.
(FILE) Vehicles carrying refugees from Nagorno-Karabakh.

Սեպտեմբերին Ադրբեջանը ռազմական հարձակում սանձազերծեց անջատողական Լեռնային Ղարաբաղի դեմ, ինչի հետևանքով տարածաշրջանում մեծամասնություն կազմող շուրջ 100 000 հայեր զանգվածաբար լքեցին իրենց տները և տեղափոխվեցին Հայաստան՝ վախենալով բռնաճնշումներից, և արագ վատթարացող մարդասիրական իրավիճակի պատճառով։

Լեռնային Ղարաբաղը միջազգայնորեն ճանաչված է որպես Ադրբեջանի մաս, սակայն այնտեղ ապրող հայերը վաղուց ի վեր ձգտել են անկախանալ Բաքվից։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է անկլավի նկատմամբ հաղթանակի մասին։ Միաժամանակ, խոստացել է երաշխավորել տարածաշրջանում բնակվող հայերի իրավունքներն ու անվտանգությունը։

Վերջերս ԱՄՆ Կոնգրեսում լսումների ժամանակ Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով պետքարտուղարի օգնական Ջեյմս Օ՛Բրայենը մտահոգություն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղից հայերի արտաքսման կապակցությամբ.

«Պնդում ենք, որ մարդիկ պետք է հասանելիություն ունենան այդ տարածք, այնտեղ առկա գույքի, մշակույթի պաշտպանության հնարավորություն, և մարդիկ պետք է պատշաճ տեղեկություններ ստանան, որպեսզի կարողանան իրական ընտրություն կատարել իրենց ապագայի վերաբերյալ։ Նրանք պետք է իմանան, որ իրական հնարավորություն ունեն վերադառնալ և ապրել Լեռնային Ղարաբաղում, եթե նման որոշում կայացնեն»։

Սեպտեմբերի 26-ին Միացյալ Նահանգները հայտարարել է Հայաստանին 11,5 միլիոն դոլարի օգնություն հատկացնելու մասին։

Բացի այդ, Միացյալ Նահանգներն օգնում է Հայաստանին և Ադրբեջանին բանակցել խաղաղության համաձայնագրի շուրջ՝ հայտարարել է պետքարտուղարի օգնական Օ՛Բրայենը։

«Լուրջ ջանքեր ենք գործադրում։ Սեպտեմբերից ի վեր տեղի է ունեցել բարձրաստիճան պաշտոնյաների 13 այց՝ մայրաքաղաքներ Երևան և Բաքու, ինչպես նաև կողմերի միջև կայացել են հանդիպումներ։ Մենք նաև սերտորեն համագործակցում ենք մեր թուրք գործընկերների հետ։ Հստակ հասկացրել ենք, որ սեպտեմբերի 19-ի դեպքերից հետո Ադրբեջանի հետ հարաբերությունները բնականոն չեն շարունակվի, եթե խաղաղության ճանապարհին առաջընթաց չտեսնենք»։

Պետքարտուղարի օգնական Օ՛Բրայենը լավատեսություն է հայտնել, որ խաղաղության համաձայնագիրը շահեկան կլինի հակամարտության բոլոր կողմերի համար։

«Կենտրոնական Ասիայի երկրները նոր ուղիներ են փնտրում իրենց ապրանքները շուկա հասցնելու համար։ Այդ ուղիները կարող են անցնել Ադրբեջանի տարածքով Վրաստան, կամ Հայաստանի տարածքով՝ Թուրքիա։ Մենք ասել ենք՝ ուժի որևէ կիրառում անընդունելի է։ Հայաստանի մասնակցությամբ և համաձայնությամբ ստեղծված տարանցիկ միջանցքը մեծապես կծառայի ի բարօրություն տարածաշրջանի պետությունների և համաշխարհային շուկաների, որոնց հասանելի կդառնան այդ ապրանքները»։

Միացյալ Նահանգները հանձնառու է աջակցել Հայաստանին և Ադրբեջանին՝ [այդ] երկու երկրների և տարածաշրջանի ապագա խաղաղության ու բարգավաճման համար լավագույն որոշումներ կայացնելու հարցում։

Սույն խմբագրականն արտացոլում է Միացյալ Նահանգների կառավարության տեսակետը։

«Առաջընթաց»՝ այսպես է բնութագրել ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը Չինաստանի իր գործընկերոջ Սի Ծինփինի հետ կայացած հանդիպումը։

Շուրջ մեկ տարվա դադարից հետո, երկու երկրների ղեկավարները հանդիպեցին Սան Ֆրանցիսկոյում կայացած Ասիական-Խաղաղօվկիանոսյան տնտեսական համագործակցության կազամակերպության (APEC) գագաթնաժողովին։

«Այսօր հենվելով նախորդ ամիսներին մեր երկրների միջև բարձր մակարդակի դիվանագիտության շնորհիվ ստեղծված հիմքի վրա՝ կարծում եմ, կարևոր առաջընթաց ենք գրանցել»։

Նախագահ Բայդենի վկայակոչած համաձայնությունը նախևառաջ վերաբերում է թմրամիջոցների դեմ պայքարի ոլորտում համագործակցության վերսկսմանը, մասնավորապես՝ ֆենտանիլ թմրանյութի արտադրության համար կիրառվող քիմիական նյութերի և սարքավորումների տարածման դեմն առնելու ուղղությամբ։

«Քայլեր ենք ձեռնարկում [որոշակի] քիմիական նյութերի ու հաբերի արտադրության համար նախատեսված սարքերի հոսքը Չինաստանից դեպի արևմտյան կիսագունդ զգալիորեն նվազեցնելու ուղղությամբ։ Այն կյանքեր կփրկի։ Բարձր եմ գնահատում նախագահ Սիի հանձնառությունն այս հարցում։ Նախագահ Սին և ես մեր թիմերին հանձնարարել ենք հետայսու շարունակաբար համակարգել [այդ ուղղությամբ] քաղաքականությունն ու իրավապահ մարմինների գործունեությունը՝ համոզվելու, որ այն կյանքի կկոչվի»։

Երկրորդ կետը, որի շուրջ հնարավոր է եղել համաձայնության հասնել և որը նախագահ Բայդենը անվանել է «չափազանց կարևոր», երկու երկրների զինվորականների միջև բարձր մակարդակով երկխոսության վերսկսումն է։

«Վերականգնում ենք ուղիղ, բաց, հստակ հաղորդակցությունը։ ... Կողմերի միջև թյուրըմբռնումները կարող են հանգեցնել շատ լուրջ խնդիրների։ Ուստի, կարծում եմ, մենք այս հարցում ևս իրական առաջընթաց ենք գրանցել»։

Երրորդ, երկու երկրների ղեկավարները պայմանավորվել են ամերիկացի ու չինացի փորձագետների հանդիպման մասին՝ արհեստական բանականության ոլորտում ռիսկերին և անվտանգությանը վերաբերող քննարկումներ անցկացնելու նպատակով։

«Սրանք ճիշտ ուղղությամբ շոշափելի քայլեր են՝ հասկանալու, թե ինչն է օգտակար, ինչը՝ ոչ, ինչն է վտանգավոր, ինչը՝ ընդունելի»,- հայտարարել է նախագահ Բայդենը։

ԱՄՆ նախագահ Բայդենը նշել է, որ Չինաստանի ղեկավարի հետ մտքեր են փոխանակել նաև մի շարք գլոբալ հարցերի շուրջ, այդ թվում քննարկել են Ուկրաինայի դեմ Ռուսաստանի սանձազերծած պատերազմը և իրավիճակը Գազայում։

«Ինչպես միշտ, բարձրաձայնել եմ այն հարցերի մասին, որոնց հետ կապված Միացյալ Նահանգները մտահոգություններ ունի՝ կապված Չինաստանի գործողությունների հետ, ներառյալ՝ կալանավորված ԱՄՆ քաղաքացիների, որոնց ելքը երկրից արգելված է, մարդու իրավունքների և Հարավչինական ծովում իրավիճակի։ ... Նաև ընդգծել եմ Թայվանի նեղուցում խաղաղության և կայունության պահպանման կարևորությունը»։

Նախագահ Բայդենի խոսքով, նախագահ Ծինփինի հետ հանդիպումը աշխարհին ի ցույց դրեց ամերիկյան դիվանագիտության կարողությունը․ «Խոսում ենք մեր մրցակիցների հետ ... Պարզապես միմյանց հետ անկեղծ լինելը՝ թյուրըմբռնումներից խուսափելու համար, համաշխարհային կայունության պահպանման և ամերիկյան ժողովրդի շահերին հետամուտ լինելու համար, կարևոր տարր է»։

Սույն խմբագրականն արտացոլում է Միացյալ Նահանգների կառավարության տեսակետը։

Load more

XS
SM
MD
LG