តទៅនេះ គឺជាបទវិចារណកថាដែលឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរបស់រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក
ភ័ស្តុតាងកាន់តែច្រើនឡើងបានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីទំនាក់ទំនងដោយផ្ទាល់រវាងសមភាពនិងការលើកកម្ពស់សិទ្ធិអំណាចរបស់ស្ត្រីជាមួយនឹងស្ថិរភាពរបស់ប្រទេស។ ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់បដិសេធមិនទទួលស្គាល់។
បន្ទាប់ពីនាង Mahsa Amini អាយុ ២២ ឆ្នាំ ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយសារបានរំលោភលើច្បាប់សម្លៀកបំពាក់ឥស្លាមរបស់ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ បានស្លាប់ក្រោមសមត្ថកិច្ចរបស់ «ប៉ូលិសផ្នែកសីលធម៌» នៃប្រទេសអ៊ីរ៉ង់កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំមុនមក ប្រទេសនេះបានប្រឈមនឹងការតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំនៅទូទាំងប្រទេស។ មនុស្សរាប់ពាន់នាក់ដែលដឹកនាំដោយស្ត្រីប៉ុន្តែមានការចូលរួមពីស្វាមី កូនប្រុស បងប្អូនប្រុស និងមិត្តភក្តិរបស់ពួកគេ បានចេញតវ៉ាតាមដងផ្លូវទាក់ទិននឹងការស្លាប់របស់នាង Amini និងការតម្រូវឱ្យស្ត្រីពាក់កន្សែងគ្របសក់និងសម្លៀកបំពាក់រលុងៗគ្របរាងកាយ។
បាតុកម្មទាំងនោះ ដែលអ្នកតវ៉ាបានស្រែកបន្ទរថា «ស្ត្រី! ជីវិត! សេរីភាព!» បានក្លាយទៅជាការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ ការគ្រប់គ្រងមិនត្រឹមត្រូវ និងការជិះជាន់គាបសង្កត់របស់របបដឹកនាំអ៊ីរ៉ង់។ ការតវ៉ានេះគឺជាការតវ៉ាដ៏ធំបំផុតចំពោះការដឹកនាំរបស់សាធារណរដ្ឋឥស្លាមអ៊ីរ៉ង់តាំងពីប្រទេសនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ មក។
ថ្នាក់ដឹកនាំអ៊ីរ៉ង់បានឆ្លើយតបដោយការបញ្ឈប់ជាបណ្ដោះអាសន្ននូវការល្បាតរបស់ប៉ូលិសផ្នែកសីលធម៌ និងដោយការបង្ក្រាបឃោរឃៅលើក្រុមអ្នកតវ៉ា។ មនុស្សប្រហែល ៥០០ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ ប្រហែល ២០.០០០ នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងយ៉ាងហោចណាស់ ៧ នាក់ត្រូវបានប្រហារជីវិត។
ឥឡូវនេះ ក្នុងពេល ២ ខែមុនទិវានៃការចាប់ខ្លួននាង Amini ប៉ូលិសបានប្រកាសថា ពួកគេនឹង «ចាប់ផ្ដើមភ្លាមៗ» នូវការល្បាតតាមដងផ្លូវដើម្បីជាសញ្ញាព្រមានដំបូង និងបន្ទាប់មកចាប់ខ្លួនស្ត្រីណាដែលប្រឆាំង ឬក៏បំពានលើបទដ្ឋានសម្រាប់ការស្លៀកពាក់។ ការប្រកាសនេះបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានបិទកាលពីដើមឆ្នាំនេះនូវអាជីវកម្មណាដែលពួកគេបានចោទប្រកាន់ថាបានបម្រើអតិថិជនដែលមិនពាក់កន្សែងគ្របក្បាល។
បន្ថែមពីលើនេះទៀត ជនល្បីឈ្មោះមួយចំនួនបានប្រឈមនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញចំពោះការបំពានច្បាប់ដោយការប្រើកន្សែងគ្របក្បាលមិនត្រឹមត្រូវ។ ក្នុងចំណោមជនល្បីឈ្មោះទាំងនោះ គេឃើញមានតួសម្ដែងស្រីនាង Azadeh Samadi ផងដែរ។
សហរដ្ឋអាមេរិកមានការព្រួយបារម្ភទាក់ទិននឹងសេចក្ដីរាយការណ៍អំពីការបង្ក្រាបថ្មីនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់លើស្ត្រីពាក់ព័ន្ធនឹងការតម្រូវឱ្យប្រើកន្សែងគ្របក្បាលនេះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអាមេរិកលោក Matthew Miller បាននិយាយថា៖ «វាហាក់ដូចជារបបដឹកនាំអ៊ីរ៉ង់មិនបានយល់ដឹងអ្វីនោះទេពីការតវ៉ាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ»។
អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកសន្តិសុខជាតិសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ទំនាក់ទំនងផ្នែកយុទ្ធសាស្ត្រលោក John Kirby បានប្រកាសថា៖ «ស្ត្រីអ៊ីរ៉ង់គួរតែអាចសម្រេចដោយខ្លួនឯងអំពីជម្រើសជំនឿ និងការស្លៀកពាក់នៅតាមទីសាធារណៈ»។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មរួចហើយលើសមាជិកប៉ូលិសផ្នែកសីលធម៌របស់អ៊ីរ៉ង់និងស្ថាប័នផ្សេងទៀតដែលពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងការបង្ក្រាបឃោរឃៅរបស់អ៊ីរ៉ង់ដែលបណ្ដាលឱ្យអ្នកតវ៉ាជាច្រើនបានស្លាប់និងរងរបួស។
លោក Kirby បានថ្លែងដូច្នេះថា៖ «ប្រសិនបើយើងជឿថា យើងត្រូវការចាត់វិធានការបន្ថែមដើម្បីដាក់សម្ពាធបន្ថែមលើរបបដឹកនាំរបស់អ៊ីរ៉ង់ យើងនឹងធ្វើដូច្នេះ»៕
