តទៅនេះ គឺជាបទវិចារណកថាដែលឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរបស់រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក
វាមានរយៈពេលប្រមាណមួយឆ្នាំហើយ ចាប់តាំងពីប្រជាពលរដ្ឋភូមា បានទៅស្ថានីយបោះឆ្នោតដើម្បីបោះឆ្នោតជាតិតាមបែបពហុបក្ស។ ថ្វីបើ មានគុណវិបត្តិនៃរចនាសម្ព័ន្ធខ្លះក៏ដោយ ក៏ការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ បានត្រូវគេចាត់ទុកថា អាចទុកចិត្តបាន ដូចដែលរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Antony Blinken បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅខួបនៃការបោះឆ្នោតនោះថា៖ «ការបោះឆ្នោតនេះ បានបញ្ជាក់ជាថ្មីពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋភូមាចំពោះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
ឃ្លាកំណាព្យដ៏ល្បីល្បាញរបស់លោក John Greenleaf Whittier កវីអាមេរិកាំងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១៩ ធ្វើឱ្យគេនឹងឃើញដល់នៅពេលដែលគេគិតអំពីអ្វីដែលបានកើតមានឡើងនៅក្នុងប្រទេសភូមា ដែលឃ្លានោះគឺ៖ «គ្មានពាក្យអ្វីជាសម្តី ឬជាការសរសេរដែលក្រៀមក្រំជាងវិប្បដិសារីឡើយ»។
សេចក្តីសង្ឃឹម និងសក្តានុពលចំពោះភូមាដែលបានស្តែងឡើងដោយការបោះឆ្នោតនេះ បានបញ្ចប់វិញកាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ នៅពេលដែលពួកយោធាភូមា បានរឹបអូសត្រួតត្រារដ្ឋាភិបាលភូមា ហើយបានចាប់ឃុំខ្លួនមេដឹកនាំរបស់ប្រទេសនោះ គឺលោកស្រី Aung San Suu Kyi ទីប្រឹក្សារដ្ឋនិងសមាជិករបស់គណបក្សលោកស្រី គឺគណបក្សសម្ព័ន្ធភាពជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ឬ NLD។ គណបក្ស NLD បានឈ្នះការបោះឆ្នោតភ្លូកទឹកភ្លូកដីនៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភា កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ ហើយរបបយោធា បានចាប់ផ្តើមធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅពេលដែលសភាដែលជាប់ឆ្នោតថ្មី បានប្រុងប្រៀបបើកសម័យប្រជុំលើកដំបូងរបស់ខ្លួន។
សហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រមែប្រមូលក្រុមចម្រុះអន្តរជាតិដែលបានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងដល់សកម្មភាពក្រុមយោធា ដែលបានបញ្ឈប់អន្តរកាលរបស់ភូមាពីការគ្រប់គ្រងតាមបែបយោធាទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ការតវ៉ាប្រឆាំងនៅទូទាំងប្រទេស បានកើតមានឡើងដែលត្រូវបានជួបប្រទះដោយការប្រើកម្លាំងដែលបណ្តាលឲ្យមនុស្សស្លាប់ដោយពួកយោធា។ មនុស្សជាង ១.៣០០ នាក់ បានត្រូវសម្លាប់ ហើយមនុស្សជាង១ម៉ឺននាក់ទៀត បានត្រូវចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ។ មេដឹកនាំយោធានាពេលបច្ចុប្បនេះជាច្រើននាក់ មានការទទួលខុសត្រូវដូចគ្នាចំពោះការបោសសម្អាតជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា (Rohingya) កាន់សាសនាអ៊ីស្លាម និងអំពើហិង្សាប្រឆាំងនឹងជនជាតិភាគតិច និងក្រុមជនភាគតិចដែលកាន់សាសនាផ្សេងទៀត។
លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស Blinken បានមានប្រសាសន៍ថា ការបង្ក្រាបខាងយោធាដែលបន្តមានឡើង បានបន្តធ្វើឲ្យអន្តរាយដល់សិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពដ៏សំខាន់ ហើយបានប្រែក្រឡាស់ភាពជឿនលឿនអស់រាប់ទសវត្សរ៍ឆ្ពោះទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដមួយដែលពលរដ្ឋភូមាពិតជាបានស្វះស្វែងរក ហើយនៅតែស្វះស្វែងរកនៅឡើយ។
នៅខួបនៃការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស Blinken បានប្រកាសថា៖ «យើងគោរពប្រជាពលរដ្ឋភូមាដែលខិតខំស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងនីតិរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេ រួមទាំងជនស្លូតត្រង់ជាង ១.៣០០ នាក់ដែលបានបាត់បង់អាយុជិវិតរបស់ខ្លួននៅក្នុងការតស៊ូនោះ។ សហរដ្ឋអាមេរិក បានតាំងចិត្តលើកតម្កើងយុត្តិធម៌ និងការទទួលខុសត្រូវសម្រាប់អ្នកនិងមនុស្សផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានធ្វើបាបដោយរបបនោះ។ នៅថ្ងៃនេះ យើងបញ្ជាក់ឡើងវិញនូវការអំពាវនាវរបស់យើងដល់របបយោធាឲ្យបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវអំពើហិង្សា ដោះលែងមនុស្សទាំងអស់ដែលត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនដោយអយុត្តិធម៌ ហើយនឹងធ្វើឲ្យភូមាវិលត្រឡប់ទៅកាន់មាគ៌ាឆ្ពោះទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដ៏ពិតប្រាកដនិងរួមបញ្ចូលគ្រប់និន្នាការយោបាយ៕
